Abwaan Saadiq Abdullahi Gabyaaye oo ah aabaha dhaley labadii gabdhood ee Siiriya u dagaal tagey, ayaa wareysi  uu waxbadan kaga hadlayo siiyey warbaahinta soomaalida, gaar ahaan tv-ga qaranka Soomaaliya ee SNTV. (Hoos ka daawo wareysiga gabyaaye)

Gabyaaye ayaa wareysigiisa kaga hadley arimo badan oo ay kamid yihiin sababta kaliftey in buug laga qoro aaditaanka gabdhihiisa ee wadanka Siiriya, dhibaatooyinkii oo soo marey si uu gabdhihiisa ugu soo guryo celiyo Norway iyo macluumaad kale oo tiro badan.

[adsenseyu2]

Gabyaaye ayaa sheegay in waagii hore caruurta looga baqi jirey iney daroogo iibiyaan ama kriminell noqdaan, sidaas darteedna masaajidka la geyn jirey si loogu xasiliyo. Wuxuuna sheegay in ay soo baxdey bohol kale oo ah niman raba iney caruurta soomaaliyeed madaxa ka duufsadaan. Isla markaana loo baahanyahay in waalidiinta soomaalidu ay la yimaadaan feejignaan dheeri ah oo arimahan ku saabsan. Gaar ahaana ay ka warqabaan waxa ay ilmahoodu ku dhigtaan dugsiyada quraanka ee la geeyo. 

Halkan ka daawo wareysiga gabyaaye oo dhameystiran. 

Maalinta axada ah ee nagu soo aadan, bishuna ay tahay 30-10-2016, waxaa waqtiga Norway dib loo celinayaa hal saac. 

Sidaan ognahay waqtiga Norway marna saacad ayaa lagu daraa, marna saacad ayaa laga jaraa. Axada ugu danbeyso bisha maarso ee  sanad walbe ayaa waqtiga saacad lasoo hormariyaa. Waxaana mar labaad saacad dib loo celiyaa axada ugu danbeyso bisha October.

Habeenka axada ah marka ay saacadu tahay 02:00 am, ayaa waqtiga hal saac dib loo celinayaa oo waxey noqoneysaa 01:00 am. 

Moobiilada iyo computerada casriga ah intooda badan ayaga ayaa Automatic(si toos ah) isku badalo, balse saacadaha guryaha la dhigto waa in la badalaa. 

Waxaan xusuusineynaa bulshadeena soomaaliyeed ee Norway arintaas maanka ku hayaan maalinta axada ah ee nagu soo aadan. Gaar ahaan waxaan arintan si gaar ah u xusuusineynaa waalidiinta heysta caruurta iskuul aadeyso maalinta isniinta ah. 

[adsenseyu2]

Tan iyo markii ay warbaahinta Norway ka warheshay in dowladu ay dib u qiimeyn ku sameyneyso sharciyada qaar kamid ah qoxootiga wadanka magangalyada ku heysto, ayaa waxaa iska soo dabadhacayo maqaalada iyo qoraalada arintan looga hadlayo, laguna cambaareynayo.

Rune Berglund Steen waa gudoomiyaha xarunta la dagaalanka midabtakoorka iyo cunsuriyada(Anti-rasistisk senter). Wargeyska Dagsavisen ayuu maanta kusoo daabacey maqaal kooban oo uu arinta dib u qiimeynta sharciyada uga hadlayo. Wuxuuna ku tilmaamey iney tahay mid aan laga fakarin cawaaqibta danbe ee ka imaan karta iyo waliba khalkhalka ay galin karto qoysaska caruurta heysta.

Wuxuu hadalkiisa raaciyey in xaalada amaan ee Soomaaliya aysan aheyn mid la isku haleyn karo xiligan, balse ay dowladu kasoo reynta amniga Soomaaliya ay ka dhiganeyso gabaad si ay dadka wadanka uga bixiso. Rune Berglund ayaa sidoo sheegay in dhibaatada bini aadanimo ee arintan ka dhalan karto ay tahay mid aad weyn, ayna aheyd in laga fiirsado inta aan la bilaabin fulinteeda.

Waxaan isweydiinayaa shaqsiyan in dowladu ay fahansantahay fowdada arintan ka abuurmi karta. Howsha dib u qiimeynta iyo dib ugala noqashaqada, waxey qaadan kartaa waqti dheer, waxaana muuqato inay soo galeyso dacwado, racfaan iyo maxkamado. Qoysaska arintan la kulma, waxaa soo wajaheyso fowdo iyo khalkhal noloshooda ah. Kuwo badan oo iyagana kamid ahna, waxey ka walwali doonaan meesha ay ku danbeyn doonaan mustaqbalkooda. Dadka inta sharciga lagala noqdo ma ahaane inta kale ee soo harta, waxaa halkaas ugu lumaya waqti badan oo qiimo lahaa, wadankana ay sifiican ugala qabsan kareen.

Khatarta ugu badan ee gaarka ah, waxey ku imaaneysaa qoysaska heysta caruurta yar-yar. Caruur laga yaabo iney soo mareen fowdo iyo dhibaatooyin hore, kana soo cararey si ay nolol cusub u bilaabaan, ayaa hadana marlabaad la galinayaa fowdo nololeed oo hor leh. Waxaan shaki ku jirin in ay hadhow soo wajihi doonto dhaawac nafsiyeed oo waxyeeleyn kara noloshooda danbe. 

Rune oo hadalkiisa sii wata ayaa sheegay in arintan ay dowlada xageeda ka tahay tijaabo, balse dadka la kulmaya ay ku noqon doonto dhibaato ay kasoo waaqsan waayaan. 

Xigasho/kilde: Dagsavisen-papiravis( 27-Oktober-2016, side 5)

[adsenseyu2]

Waxaa la sheegay in  masaajid uu soo galay nin mindi xaad ah daabka haysta , ninkan ayaa dalbanayay in loo geeyo imaamka ama cida masaajidka matasha. Dadkii oo baqdin iyo amakaak darteed uu afku isku xirmey, ayaa  farta hadal biday kuna fiiqay nin maantay lagu khasbay in dadka uu salaadda ka saaro. Ninkii oo ay layaab ku noqotay sida loogu heshiiyay, ayaa isna iska bari yeelay masuuliyaddan la galiyay, isagoo oo dhahaya anigu kuma jiro. Laakiin nasiib wanaag ninka mindida watay ma ahayn xumaan doon, ee  waxaa uu ahaa samaan doon. Waxa kaliya oo uu rabay in lagu caawiyo biraynta neef xoolaad qaab waafaqsan shareecadda.

Ujeedka sheekaddaan ayaa ah : yaa nahay ? Maxaase isku nahay?

Su’alahaan kama jawaabayo  balse su’aal kale ayaan ku waydiinayaa taas oo jawaabteeda aan gadaal kaa siin doono:

-Waxaa la yiri dad Somaliyeed oo  transit kusoo maray amaba lacag u dira wadamo dhawr ah ayaa  dhalashadii lagala noqday, waxaan iri kuma jiro anigu.

-Waxaa la yiri dadkii dhalashada haystay ayaa loogu qarayaa la idin ma yaqaan, waxaan iri kuma jiro.

-Waxaa la yiri dadkii dalbaday dhalashada, muddo aan xididnayn ayaa la iska haysanayaa jawaab la’aan dalabkoodii, waxaa iri kuma jiro.

-Waxaa la yiri dadkii sharciga aan lahayn ee  soomaalida ahaa ayaa kaamamka lagu gurayaa, kadibna xamar loo masaafurinayaa. Si ay u galaan muqdishana, damaanad ayay u baahanyihiin.  waxaan iri kuma jiro.

–Haddaba su’ aasha aan ku waydiinayo akhristow  ayaa ah kumaan ahay?

Waxaa ahay muwaadin Somaliyeed oo haysta sharci kumeel gaar ah. Kuma fakarin kuwaad ku jirtay ayaa loo soo socdaa, laakiin maantay iyo xilagaan aan qorayo maqaalkaan aniga iyo 1600 oo isugu jira caruur haween iyo qaybaha kale ee bulshadeena ayaa boorsooyinka xiranayna. Anaga oo sii diyaarsan doona damiin askariga airporka muqdisho jooga naga damiinta in aan somaali nahay .
Walal kaad tahay ahow ku jir ama ha ku jirin  waan u simanahay Sylvi listhoug . 

[adsenseyu2]

Waxaa dhagaheena si aan kala go’ lahayn ugu soo dhacaya tarxiilka ka dhanka ah Soomaalida ku nool dalka Norway, kuwaasoo dagaalo daba dheeraaday kaga soo cararey deegaano kala duwan oo ka mid ah Soomaaliya, oo ilaa iyo hadda aynu ka jirin nabad geliyo buuxda oo la isku haleen karo.

Haddal-heynta ugu badan ee warbaahinta Norwey, ayaa noqotay arrinkan ugubka ah ee la doonayo in la tarxiilo (Musaafuriyo) qoxooti soomaaliyeed oo tiradoodu lagu sheegay 1600 qofood. Kuwaas oo isugu jira haween, caruur, dhalinyaro iyo waayeelo u baahan daryeel Caafimaad, isla mar ahaantaana waqtiyo kala duwan soo galay dalka Norwey. In badan oo dadkaas ka mid ah, waxay mar hore qaateen sharciga magangelyadii ay codsadeen, in kastoo ay jiraan qaar ka mid ah oo helay diidmo.

Xili aan ku sugnaa goob laga raaco basaska (busstasjon) magaalada Bergen ee dalka Norwey, ayaan maqley dhowr qofood oo meel aan sidaa iiga sii fogeyn ku sheekeysanayay. Mid kamid ah ayaa waxa uu yiri “Miyaad maqasheen in dowladdu ay qaadatay go’aan lagu tarxiilayo Soomaali badan, kadibna loogu celinayo deegaanadii ay ka kala yimaadeen”.

Oday malaha aan ku qiyaasayo in dadkii halkaas ku sugnaa inuu ugu da’weynaa, ayaa soo booday oo markiiba yiri “walee maanta iyo maalmahanba war wanaagsan maanan maqleen, haddii dowladda aan magangalyada usoo raadsanay ay u soo xusul duubatay qaxootiga Soomaaliyeed, waliba ogolaasho la’aan ku tarxiisho iyada oo aan ognahay ineysan jirin wax xaalad amaan buuxdo ah oo kajirta wadankii, marka laga reebo miman madax isku sheega oo shilimaad ay qaateen dartood talaabadan u qaadayo”.

Dhankoodii ayaan kusoo dhawaaday, si aan u dhuuxo guuxa iyo hadal heyntooda.Kii kale ayaa hadalkii qaatay oo yiri “Ilma adeerayaaloow haddii aynu Soomaali nahay tala xumadda nagu habsatay ayaa ina baday in maanta sharciyadii dib noolagala ceshado, lana yiraahdo dib u eegis baa lagu sameynayaa codsiyadiinii magangeliyo, bulshooyinka kale ee nala midka ahna aan kafara dheeraano…..sababtuna waxay tahay haddii maanta dhib aniga igu dhaco (ALLE iguma keenee), ma jirto ruux soomaali ah oo ila damqanaya iina soo gurmanaya, dareenka murugada leh ee isoo wajahayna ugu yaraan ila qeybsanaya. In lagu caawiyo iskaba daaye, waaba laguugu qaxweyn oo maalmahaas adigaa miiska saaran”.

Iyadoo marba marka ka dambeysa ay sheekadda hadba dhinac uga gorfeynayaan, ayaa mid hor leh hadalkii qaatay isagoo cod gaaban oo aan is leeyahay waxa uu diidayaa in hadalka la maqlo ayuu la soo booday.

“Geeridii galbeed laga sheego guntaada ka filo..” ayuu ugu horeen ku daah furay hadalkiisa. Isagoo sii raacsaday “Xaaladda tarxiilka soomaalideena, sidaan moodeenu sheekada way ka ween tahay, arrinkuna ma ahan Xamar ayaa nabad ah iyo deegaan heblaayaa gafuur duubtii laga saaray. Soomaaliya inaysan ka jirin nabad, adduunweynahaa marqaati ka ah. Barqocad ayaa wixii la doono lagaa yeelanayaa, cid kaa horistaagi kartana ma jirto”.

Isagoo hadalkiisa sii wataa waxa uu yiri “Dowladda Norwey waxay sanooyin ka hor xiligii dowladdii dhexe dalka ka jirtay isku dayday inay baddeena shidaalka dhex ceegaaga iyo qeyraadka kale soo saarto….Hase ahaatee umma suurtagelinoo, waa laga diiday…..halkaas kuma ekaane wixii xiligaas ka dambeeyey mar waliba waxay ahayd kuwo fursad raadis ah, ilaa dowladnimadeenii aan sharafta iyo cisaha ku lahayn meeshii ka baxday”.

“Norwegian-ku  burburkeena kadib,  waxay fursad kale oo lama gefaan ah u aragtay inay dhanka Kenya u marto sidii ay badda ku hantin lahayd….waxay dowladda Norwey Kenya u meerisay inay baddeena sheegato gaar ahaan meelaha ceelasha shidaalka leh, waana halka hadda dooda culus ay ka socoto, iyada oo afka u buuxusay shaqsiyaad….Haddii ay Kenyaanku guusha raacdo, helaana badeena, Norweyna ayay iska dhuuqi doonta, markey soo saarato kadib.

“Markii ay soo ifbaxday in qurba joogta soomaalida meel kasta oo ay Adduunka ka joogaan ay uwada istaageen difaacida badeena, anaga hadda Norwey kunoolna aan kamid aheyn, ileen qurbo joog baan nahaye, waa tan keentay tarxiilka iyo guuxa iyo hadal heynta maanta taagan”.

Mid kale oo hor leh ayaa hadalkii soo dhex galay,  isna markiisa ayuu ka dhawaajiyey sheeko kale oo cusub. Wuxuu hadalkiisa hordhac uga dhigay: “Arrimahaan aad ka hadasheen wax igu cusub ma ahan, gaar ahaan tan damaca sheeko xariirada  Norwey ee badeena. Iyada oo ay taas jirto, waxay ila tahay dhibaatooyinka halkan inagu heesta in kastoo ay iska fara  badan yihiin, haddana waxaan dhihi karaa carab-dheerideenana qeyb ayay ka tahay kacdoonkaan. Waayo waa la ogyahay hadaan soomaali nahay, inteena badan codadkeena jeebka kore in aan ugu shubno xisbiga shaqaalaha (Arbeiderpartiet), marka siyaasadii baan qeyb ka noqonay beegsasho inay jireeso miyaad moog tihiin” ayuu yiri isagoo dhoola cadeenaya ayuu kusoo xiray hadalkiisa maah-maahdan “Nin aad kabtiisa tolaysaa, kadabkaaga jaraya» oo aan u fahmay inuu kala jeeday xisbiga shaqaalaha.

Dooda oo meel xasaasi ah maraysa, ayaa waxaa soo istaagay mid ka mid ah baskii aan sugayay, aniga iyo dadkii sheekadda iyo guuxa dhexmarayay ee aan dhageestaha uun ka ahaa. Halkii ayaana ka kala raacnay basaskii kala duwanaa, iyadoo midba jihadii uu ku jeeday u dhaqaajiyey. in kastoo aan sii jecleesanayay inay doodu sii socoto si aan wax badan halkaa uga fahamno.

Ugu danbeentii:  aniga oo ah Bile Maxamed Cabdi, ahna qoraha qormadan,  waxaan gun iyo gunaanad uga dhigayaa in loo baahan yahay guud ahaan Ummadda Soomaaliyeed ee ku nool dalka Norwey inay ahaadaan dad isku talo ah, meelna la iska dhigo tala xumadda inagu habsatay. La iskana ilaabo shaqsiyaad sheegta inay matalaan dadka soomaaliyeed, taasoo aan dhihi karo sabab weyn ayay u yihiin noocyada dhibaatooyinka kala duwan ee la soo darsa Bulshadeena ,maadaama aysan jirin talaabooyin kaga aadan wax ka qabashada arrimaha mushtamaca Soomaaliyeed ee ku nool guud ahaan dalkani.

Wasiirka arimaha dibada dowlada Soomaaliya Cabdisalaam Cumar Hadliye oo wareysi siinayey mid kamid ah idaacadaha soomaalida, ayaa si toos ah u qirey in dowlada Soomaaliya, gaar ahaan wasaarada amnigu ay aqbashey in qoxootiga Soomaaliyeed ee Norwey ku dhaqan, dib loogu soo celin karo Soomaaliya.

[adsenseyu2]

Cabdisalaam Hadliye ayaa iska fogeeyay in wasaarada arimaha dibada ee uu asagu wasiirka ka yahay ay arintan wax ka ogtahay, balse sheegay in dowlada Soomaaliya iyo wasaarada amnigu ay ahaayeen kuwii aqbaley heshiiska dib u celinta soomaalida Norwey.

Hadliye oo ka jawaabaya su-aal aheyd in arinta celinta soomaalida Norway uu wax ka ogahay ayaa ku jawaabey: 

Maya kama warqabin anigu, balse dowladii aqbashey, hey´adii aqbasheyna iyadana waydii. Arintan waxey hoos timaadaa wasaarada amniga. Wasaarada amnigana waxaa kujiro NISA(Hay´ada nabadsugida), waxaa kujiro emigrationka(laanta socdaalka), waxaa kujiro booliska. Wasaarada arimaha dibada wax kalama socoto qof soo celintiisa. Norway baan tagey, sharcigii baa la ii diidey, dowlada Soomaaliya sidee ugu qasbi kartaa Norway inaad wadankeeda sii joogto.

qeybta Hoos ka dhageyso wareysiga hadliye

Wariyaha wareysiga ka qaadayo Wasiir Hadliye, ayaa u eg mid Soomaaliya joogo ama aan wax badan ka ogeyn xaalada soomaalida Norwey. Laakiin reer Norway ahaan, hadalka hadliye dhadhan gaar ah ayuu noo leeyahay, maadaama awal u jirey shaki ah in dowlada Soomaaliya ay heshiis gashay.

Hadalka wasiir hadliye waxaa xoojinayo in wasiirka amniga qaranka ee dowlada Soomaaliya Mudane Cabdirisaaq Cumar, uu kamid ahaa wafdigii Soomaaliya ee Norway noogu yimid dhamaadkii bishii Mai ee sanadkan. Waxaa wafdigiisa kamid ahaa General Cabdullahi Gaafow oo ahaa madaxii laanta socdaalka ee dowlada Soomaaliya, hadana ah madaxa hey-ada nabadsugida iyo danbi-baarista. Wasiirka amniga Soomaaliya, waa kan iska leh saxiixa ugu danbeeya ee xaqiijin kara in xaalada amaan ee Soomaaliya ay soo hagaagtey.  General Gaafowna wuxuu ahaa madaxii dhanaa ee laanta socdaalka, ee isku duba ridi kartey howsha dib u celinta.

Wasiirka arimaha dibada Norway Børge Brende ayaa qirey in heshiis ay la gaari rabaan dowlada Soomaaliya, kaas oo ku saabsan celinta qoxootiga soomaaliyeed ee Norway aan sharciga ku laheyn. Hadalka Brende ayaa soo baxey saacado kahor inta aysan wadahadalo u fariisan wafdiga Soomaaliya ka socday iyo dowlada Norway, gaar ahaan wasaarada arimaha amniga iyo dastuurka. Isla wasaarada amniga iyo dastuurka Norway, oo uu madax ka yahay Anders Anundsen oo ka tirsan xisbiga FRP, ayaa ah mida soo saartey wareegtada lagu amrayo in dib u qiimeyn lagu sameeyo sharciga magangalyada dad soomaaliyeed oo gaarayo 1600. 

Sida uu wareysigan(halkan riix) ku qirayo Gen.Gaafow, Dowlada Norway ayaa tababar u fidisey shaqaale ilaa 15 gaarayo oo ka tirsan laanta socdaalka ee dowlada Soomaaliya. Shaqaalahaas oo badankoodu ay hada ka howlgala anairportka Aden Caden, sida ay NorSom News ka xaqiiqsatey ilo ka ogdhaw taliska laanta socdaalka dowlada Soomaaliya.

Sida uu qirayo Ahmed Cali Ashkir oo ahaa muwaadin Soomaaliyeed oo Norway laga tarxiiley bishii September ee sanadkan, waxaa uu isfahan wanaagsan ka dhaxeeyay ragii booliska ahaa ee isaga tarxiilayey iyo madaxda airportka Aden Cadde. Taas oo cadeyneysa in arinta tarxiilka ay madaxda airportka hore ula socdeen, aysana aheyn wax kadis ku aheyd iyaga xiligaas Axmed laga dajiyey garoonka. Axmed Cali ashkir oo aan wareysi la yeelaney ayaa sheegay in qaar kamid ah saraakiisha airportka Aden Cadde ay u sheegeen in wadanka Norway laga soo tarxiili doono soomaali badan, kuwaas oo ay kamid yihiin dadka degenaanshahaada dib loo qiimeynayo. Halkan ka dhageyso wareysiga Axmed Ashkir.

Marka aad isku geyso intaas oo dhacdo oo xiriir ah, aadna ku xoojiso hadalka wasiirka arimaha dibada ee Soomaaliya, waxaa xaqiiqoobeysa in dowlada Soomaaliya ay heshiis ku saabsan dib u celin la gashey dowlada Norway.

Cabdisalaam Hadliye oo sii wata hadalkiisa ayaa qirey in dowlada Soomaaliya aysan kor iyo hoosba ka warqabin xaalada jaaliyada soomaaliyeed ee Norway. Wasiirkeenii dhanaa ee arimaha dibada ayaa saxaafada ka sheegayo in dadka dib loogu celin karo Soomaaliya ay yihiin kaliya 200 oo qof, sidaas darteedna aysan aheyn wax laga wel-welo. Waxaan ognahay in Norway ay kunoolyihiin dad gaarayo 500 oo sharci la´aan ah. Hadii lagu daro 1600 ee hada sharcigooda dib loo qiimeynayo, waxey isku daar gaari karaan 2100 oo qof, oo ay kujiraan haween iyo caruur. 

Hadliye ayaa garab ku siiyey dowlada Norway iney ku saxantahay iney soomaalida dib ugu soo celiso Soomaaliya, maadaama xaalada amni ee wadanka Soomaaliya uu hada meel fiican marayo. Hadliye nabada uu ka hadlayo waa nabadee?. Ma nabada uu kaga hoos noolyahay taangiga iyo kaaraha Amisom, mise nabada ay ciyaalkiisu ku heystaan wadanka mareykanka ee uu dhalashadiisa heysto?  

Dhageysta wareysiga gaaban ee wasiir Hadliye.

[adsenseyu2]

Amal Aden oo isbuucii hore wargeyska Dagbladet kusoo daabacdey maqaal ay uga hadleyso shaqada iyo qaar kamid ah dumarka soomaalida, ayaa sheegtay iney heshay 322 fariimood oo hanjabaad ah. Waxey sheegtay in loogu hanjabey waxyaabo ay kamid yihiin dil, kufsi iyo waliba dhagax ku dil. Dadka fariimaha hanjabaada ah usoo direy Amal ayay sheegtay iney yihiin dad waxbadan wadanka joogey, oo aheyd iney wadanka la qabsadaan mar hore. Sidoo kale waxey sheegtay iney dad soomaali ah uga soo hanjabeen meelo ka baxsan Norwey.

Sidoo kale dadka norwiijiga ah ee ka shaqeeyo howlaha qoxootiga iyo isdhexgalka ayaa Amal ku eedeeyey iney magaca ka dileyso ajaaniibta, isla markaana ay caqabad ku noqon karto howlaha isdhexgalka bulshada. Waxey sheegeen in Amal ay garabsiineyso kooxaha midigta fog ee ajaaniibta la dagaalsan. 

Amal ayaa sheegtay in maqaalkeeda lagu turjumey soomaali, balse si khaldan loo dhigey. Waxey sheegtay in lagu tilmaamey ineysan diinta islaamka xurmo u heynin ama aan daba socoto dadka soomaaliyeed. Waxey sheegtay iney xurmo u heyso diinta, mowduuca laga hadlayana uusan aheyn diin, balse ay rabtey iney furto dood cusub oo ku saabsan cida masuulka ka noqon dadka aan shaqeynin, iyaga oo diinta ku gabanaya.

Waxey hadalkeeda raacisey in hadafkeedu uu ahaa in arintan tooshka lagu ifiyo, si looga abuuro dood iyo wadahadal. Waan fahmi karaa in dadka qaarkiis aysan ila fikir aheyn, balse caayda iyo hanjabaadu ay yihiin waxyaabo kale oo aan meesha oolin.

Soomaaliyeey waxaan joognaa qarniga 21-aad ee caqliga iyo aqoontu ha shaqeyso:

Waa sax in Amal iyo maqaaladeedu ay magac iyo sharax xumo usoo jiidi karaan bulshadeena curdanka ah ee wadanka ku cusub. Waxaa muuqato in waxyaabo badan oo Amal ay qorto ay yihiin ruwaayad iyo qiyaali ay ayada dhoodhoobatey oo xaqiiqada ka fog. Waa la is dhihi karaa in Amal ay naceyb gaar ah u qabto bulshadii ay ka dhalatey ee soomaaliyeed. Waxaa la arkaa in Amal ay jeceshahay iney ayadu marwalbe ahaato qofka dulmanaha ah, iyada oo aan arkeyn bulshada 40 000 gaaraya oo ay magacooda iyo mustaqbalkooda ku ciyaareyso. Waa loo jeedaa  in Amal ay war malba ku mashquulsantahay soo saarista xumaanta iyo meelaha ay ka jilicsantahay bulshadeena soomaaliyeed, iyada oo adeegsaneyso magaceeda ay ku yeelatay saxaafada Norwey. Waxaa cad in dadkeenu ay dhibsadeen gabadhan naga dhalatey, ee xumaanta iyo caay nala daba taagan, shaqo kalena aan laheyn.

Balse hanjabaad iyo caay xal ma ahan, mana noqon doonto waligeed. Waa khalad aad u weyn in hanjabaad loo diro Amal iyo qofkasta oo heysta fikir ka duwan kan bulshadeenu ay qabto. Ma joogno qarnigii 18-aad ee lagu kala bixi jirey xooga iyo muruqa. Ma joogno xiligii lagu kala bixi jirey waranka, seefta, iyo qoriga caaradiisa. Ma joogno waagii la dhihi dhihi jirney, nin warankaagu galin, weedhaadu ma gasho. Bulshadeenu waa iney ka dheeraataa wax walba oo khal-khal galin kara amaanka iyo nolosha qof bini aadam ah. Marnaba sax ma ahan in Amal hanjabaad loo diro.

Waxaan joognaa qarnigan 21-aad, ee aduunyadu ay ku tartameyso caqliga, aqoonta, qalinka iyo qoraalka. Waxaan joognaa Norway oo uu qofku xor u yahay fikirkiisa iyo cabirka oraahdiisa. Amal waxaa looga badin karaa af iyo aqoon. Sheeko xariirta ay dhowrkii isbuucba mar soo mala awaalato, waxaa lagaga hortagi karaa qoraalo, maqaalo iyo muuqaalo.

Meesha Amal looga direy 322 fariimood oo hanjabaad ah, waxaa kun iyo kow jeer ka xoog badan in la helo toban qof oo maqaalo jawaab ah mediayaha wadanka kaga bixiya qoraalada Amaal.

Xigasho/kilde: Dagbladet

[adsenseyu2]

Warbixintan waxaa nala wadaagey Maxamed Abdi Mohamed(OPIL) oo ah madaxa ururka Somalisk Nord Forening. 

Hordhac: Waxaa sannadkii 3aad Oslo lagu qabtey shir u dhexeeya Ajaanibka dalka ku nool iyo dawlada dalka ka talisa ee wadaaga ah. Shirarka noocan ah waxa la bilaabay intii ay dawladan cusub dalka ka talinaysey kadib markii ay meesha ka saartey dalladii KIM ee ay abuurtey dawladii bidixda ahayd ee dalka ka talinjirtey ka hor 2013.

Ajandayaasha shirarkan waxaa lagu sii diyaaraa shirar hordhac ah oo ka kala dhaca gobolada dalka qaarkood oo ay qabato haayada IMDI intaan la gaadhin wakhtiga xagaaga sannad kasta. Sannadkan waxaa lagu qabtey shirarkaas Kristiansand 3. mai, Bergen 24. mai, Oslo 15. mai, Gjøvik 28. mai, Tromsø 4. juni og Trondheim 16. juni.

Shirkan waxaa sannad walba furta oo kasoo qeyb gasha Raysal wasaaraha waxaana ugu yaraan kasoo qeyb gala wasiiro gaadhaya 10 iyo saraakiil sar-sare oo ka kala socda EU iyo Qaramada midoobay iyo weliba hay´adaha kala gedisan oo Norway ka howgala. Sannadkan 2016 wuxuu kaga duwanaa sannadihii hore in Siyaasadii guud ee dawladu ee ku saabsanayd ajaanibka ay is bedeshay isla markaana sharciyo badan oo ajaanibka ku saabsan qaarkood la dhaqan geliyey qaarkoodna iminka la diyaarinayo dhamaantoodna si toos ah iyo si dadban u saamaynaya Somalida ku nool dalka.

Waxaan Magaalada Oslo imid maalintii ka horeysay maalintuu shirku bilaabmayey waxaan sii degey Hotel kii uu shirku ka qabsoomayo waxaan usii diyaar garoobay Parallellsesjon 4 oo aan kula qornaa Wasiirada Soogalootiga iyo is dhexgelka u qaabilsan dalka. Dadka somalida ah oo lagu qiyaaso dadka ugu badan ee dalka degen ee kusoo xiga Norsk isla markaana ah dadka ugu badan ee ay saamaysey Siyaasada dalka ka socotaa ayaan si muuqata uga soo qeybgelin shirka.

Waxaan cunto ka doontey maqaaxi istanbul oo ku taala suuqa somalida waxaan sidoo kale is idhi bal inaad la kulanto somali shirka hadal haysa ama ku socota aad ka wada sheekaysataan waxaad shirka la tagtaan. Nasiibdaro kooxdii ugu horeysay aan la kulmo waxay hayeen dood ku saabsan doorashada somaliya ka socota.

Oslo waa magaalada ay ugu badan tahay Somalidu waana meesha laga soo qaato sawirada ugu xun xun ee somalida ku saabsan. Sannadkii hore 2015 waxaan ku arkey shirka dhawr qof ee reer Oslo ah isla markaana aan ka xusi karo Atlaskompetanse oo sawir wacan u ah somali badan.

Waxaad qiyaastaa markaa ku jirto hall 100 qof ku jiraan qof walibana sugaayo in microphone mar loo dhiibo fursada ku jirta markaad keligaa aad tahay iyo fursada ku jirta markaad 10 Somali ah aad 1 work shop ku jirtaan. Waxaa xusid mudan in somali ka gobolada ka kala yimid ay shirka joogeen laakiin 4 work shop marka konferanse loo qeybiyo waxaa laga yaabaa in qofba mid keligii ku noqdo. Waxaad qiyaastaa marka 4 qof oo ka socda qawmiyada Nepal aad ogtihiin intay dalka ku joogaan aad adiguna noqoto 1 qof hadana aad ogtahay inta somali dalka degen weliba magaladan uu shirku ka dhacayo.

Hadii laga tegi waayo waxaan ku arkay wax somali ah kadra yusuf gabadh lagu magacaabo oo aan filayo inaanay metelin Somalida Oslo, laakiin hadii aad iman weydo oo aad hadli waydo waa lagu hadlayaa taas baa run ah. Waxaan jeclahay inaan xuso Ogaden velferd Forening oo sannadkii labaad kasoo qeyb galay shirka fariintoodana gudbiyey.

Dhinac kale markaad wax ka eegto Somali badan oo dalka si ku meel gaadh ah ku joogtey ayaa maanta ay u heshiiyeen Dawlada Somaliya iyo dawladan Norway ka talisa.soomaalida wadanka ku cusub waxay gacan ka sugayaan walaalahooda dalka uga soo horeeyey. Saaxiib maxaa kuu baxay ? Mise xaaladu waa qof waliba ha sugo maalinta loo yimaado?

Su-aal maxaa sababa in soomaalidu ay aad ugu mashquulsantahay siyaasada iyo waxyaabaha ka socdo Soomaaliya iyo geeska Afrika, ayna ka maqanyihiin goleyaasha looga hadlayo arimo saameyn ku leh noloshooda halkan?

UDI-da ayaa sheegtay iney gudi ka kooban aqoonyahano iyo khuburo u xilsaari doonto howsha dib u qiimeynta sharciyada magangalyada dadka soomaaliyeed ee tiradoodu gaareyso 1600. Waxaa sidaas qorey wargeyska Vårtland.

Gudigan ayey UDI-du sheegaysaa inay kormeer iyo dabagal ku sameyn doonaan howsha dib u qiimeynta iyo dib ugala noqoshada sharciyada maganyalyada dadka qoxootiga ah, si loo xaqiijiyo iney waafaqsantahay xeerarka dagsan. Waxey kormeeri doonaan howsha dib u qiimeynta,  dib u eegisna ku sameyn doonaan keysas badan, iyaga oo sidoo kale qaadi doono wareysiyo ku saabsan arintan, ayaa ku qoran warka uu qorey wargeyska Vårtland.  UDI-da ayaa sidoo kale sheegeyso in howsha gudigan ay bilaaban doonto deyrtan(høstigan), iyada oo socon doonto mudo 6 bilood ah.

Helge Andre oo ka tirsa xisbiga FRP, ahna Madaxa gudiga xiriirka ee baarlamaanka Norwey ayaa ku faaney in dowlada hada jirto, gaar ahaan xisbiga FRP uu yahay kan dabada ka riixayo howsha dib u qiimeynta iyo dib u celinta qoxootiga dowlada Norway weydiistey magangalyada.Wuxuu sheegay in wax badan ay ka khaldanyihiin systemka magangalyo siinta qoxootiga ee hada jiro, sidaas darteedna uu xisbiga FRP furey bog cusub oo ku saabsan taariikhda magangalyo siinta Norwey iyo qaarada yurub oo dhan. 

Hadii aad sharciga magangalyada heshay, micnaheeda ma ahan inaad halkan degenaan doonto inta aad rabto. Hadii xaalada amni ee wadankaagu ay soo hagaagto, waa inaad dib ugu noqotaa, si aad uga qeybqaadato horumarka iyo dibudhiskiisa

Wali ma cada cida ay yihiin khubarada ay UDI-du sheegtay iney howshan xaqiijin doonaan iyo inta qof ay oo ay ka koobanyihiin. Su-aal la isweydiin karo ayaa ah : Maadaama dadka hada sharcigooda magangalyo dib loo qiimeynayo ay Soomaali yihiin, gudigan maku jiri doonaan, dad aqoon buuxdo u leh xaalada amni ee Soomaaliya ay hada ku sugantahay? 

Xigasho/kilde: Vårtland-papiravis( 25-october 2016, side 5)

[adsenseyu2]

Dowlada Norwey ayaa sheegtay iney dib u qiimeyn ku sameyn doonto sharciga magangalyada 1600 qof oo soomaali ah, maadaama xaalada amaan ee koonfurta iyo bartahama Soomaaliya, gaar ahaana magaalada Muqdisho ay soo hagaagtey. Dadkan sharcigooda magangalto dib loo qiimeynayo, ayaa waxaa kamid ah haween iyo caruur aad u yar-yar, qaarkoodna ayba Norway ku dhasheen

Dhanka kale, isla dowlada Norway ayaa muwaadiniinteeda uga digeyso iney u safraan koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya, waxeyna kuwa ku sugan halkaas  ugu baaqeysaa iney si deg-deg ah uga baxaan. Digniinta safar ee ku aadan koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya ayaa soo baxdey bishii labaad ee sanadkii 2013, walina waa mid shaqeyneyso.

Halkan ka fiiri digniinta dowlada Norway ee safarka Soomaaliya.

Wasaarada arimaha dibada ee Norway, qeybteeda qaabilsan socdaalada dibada ayaa xaalada amaan ee magaalada Muqdisho iyo guud ahaan Soomaaliya ku tilmaameyso, mid aan aad iyo aad loo hubin(Høyt usikkert).

Halkan ka akhriso qiimeynta guud ee wasaarada arimaha dibada ee Norway

Su-aasha isweydiinta mudan ayaa ah: hadii dowlada Norway ay uga digeyso muwaadiniinteeda iney u safraan Soomaaliya, kuwa joogana ay ku amreyso iney baxaan sababo amni owgood, sidee Soomaaliya ku noqon kartaa meel amni ah oo lagu celiyo dad nabadgalyo ku heysto halkan, kana soo cararey amni xumadaa ay isla dowladu ku tilmaameyso Soomaaliya.

Ma waxaa jirto lama Soomaaliya oo kala duwan, mise dadkaa nafahoodu kala qiimo badanyihiin? 

[adsenseyu2]

Idaacada codka mareykanka ee VOA, laanteeda af soomaaliga ayaa warbixin ka diyaarisey xaalada 1600 qof oo soomaali ah, kuwaas oo dowlada Norway ay rabto iney sharcigooda magangalto dib u qiimeyso. Sahro Cabdi Axmed ayaa wareysi arintaas ku saabsan la yeelatey Baashe Muuse oo ah xubin ka tirsan golaha deegaanka ee Oslo.

Warbixinta VOA-da waxaa kujiro labada arimood oo aan sax aheyn:

1) 1600 qof ee soomaalida ah wali sharciga magangalyada lagalama noqon intooda badan, balse 120 kamid ah ayaa digniin loo soo direy. halka kuwa kalena ay dowladu kujirto qiimeynta sharcigooda magangalyo.

2) Dadka sharciga magangalyadooda la qiimeynayo ma ahan kuwa heysto dhalashada wadanka, balse waa kuwa heysta sharciga magangalyada ee kumeel gaarka(Midlertidig oppholdtillatelse)

Halkan ka dhageyso warbixinta VOA

[adsenseyu2]

Xisbiga Arbeiderpartiet oo ah xisbiga hela codadka ugu badan ee jaaliyada soomaaliyeed ee Norway xiliyada doorashada, ayaa kamid ah xisbiyada saxiisey heshiiska dib u qiimenyta sharciyada dadka soomaaliyeed ee tiradoodu ay gaareyso 1600 qof.

Heshiiskan oo la saxiisey 19-november sanadkii 2015 ayaa ka koobnaa 18 qodob. Waxaana saxiixey dhamaan xisbiyada ku jiro baarlamaanka marka laga reebo xisbiga SV iyo MDG. Shir saxaafadeedkii lagu soo bandhigey heshiiskan ayaa lagu sheegay in ujeedkiisu uu yahay, in lagu xakameeyo qoxootigii faraha badnaa ee sanadkii 2015 kusoo fatahey qaarada yurub, gaar ahaana Norway.

[adsenseyu2]

Qodabka 5-aad ee heshiiskan ayaa wuxuu dhigayey sidatan: Hadii ay meesha ka baxdo sababtii keentay in qofka la siiyo magangalyo markii hore, ama ay soo hagaagto xaalada amaan ee wadankii uu wadanka ka yimid qofka, waxey hey-adaha dowlada ee qaabilsan soo galootiga bilaabi karaan iney sharciga magangalyada kala noqdaan qofkaas, iyaga oo aan u fiirin sabab kale.  

Halkan ka akhriso 18-ka qodob ee heshiiskan: Aftenposten.no

Wasaarada dastuurka iyo amniga dowlada Norwey oo cuskuneyso qodabkaas ayaa 31-mars ee sanadkan 2016 soo saartey wareegto ay ku sheegeyso in dib u qiimeyn lagu sameyn doono sharciyada magangalyada dadka soomaaliya ka yimid ee sharciga helay wixii ka horeeyay 1.october 2014, walina aan degenaansho qaadan. Soomaaliya ayaa noqotay wadanka kali ah ee wareegtadan ay qabaneyso ilaa hada.

Warbaahinta NorSom News ayaa soo bandhigey wareegtadan mudo lix bilood kahor. Warbaahinta Norway hada ayey ku baraarugtey, balse NorSom News iyo soomaalida ku taxan lix bilood kahorba wey ogaayeen. Halkan ka akhriso warkii aan soo daabacney 23-april 2016 ee ku saabsanaa arintan.

Waxaa nasiib daro aad u weyn ah in xisbiga Arbeidspartiet oo hela 60% codadka ajaaniibta Norway, uu wax ka saxiixo heshiis sababi karo xaalad bini aadanimo oo aad u culus. Waxaana muuqato iney isbadal weyn ay ku timid siyaasada ku wajahan soo galootiga ee xisbiga AP. 

AP waa xisbiga heysta kuraasta ugu badan ee baarlamaanka Norway, waana xisbi awood iyo saameynba ku leh siyaasada wadanka. Waxaa xisbigan ka tirsan ku dhawaad 60 qof oo soomaali ah oo fadhiya goleyaasha deegaanka ee qaar kamid ah kommunayaasha Norwey. 

Xisbiga SV ayaa noqdey xisbiga kali ah ee ka tirsan xisbiyada waaweyn ee siyaasada wadanka, kaas oo diidey inuu heshiiskaas wax ka saxiixo.  SV ayaa sheegay in heshiiskan yahay mid kasoo horjeedo xeerarka caalamiga ah ee qoxootiga ah.

[adsenseyu2]

Med nesten 30 års erfaring fra den humanitære organisasjonen Røde Halvmåne i Somalia, har Yusuf Hassan Mohammed sett hjemlandet bli kastet inn i kaos og konflikt. Han har også sett de små skrittene mot en demokratisk overgang landet har tatt de siste årene.

– Somalia har vært i en svært kritisk situasjon i over 30 år. Vi hadde ingen regjering, bare krigsherrer styrte. Nå har vi en føderal regjering. Vi har sett mye forbedring i Somalia, men det er fortsatt langt igjen, sier Yusuf, som er president i Røde Halvmåne i Somalia.

Et slags valg

Etter å ha stått uten en fungerende statsmakt helt siden 1991, fikk Somalia en president og regjering med internasjonal støtte på plass i 2012. Det var ansett som et første skritt mot mer stabilitet, men den militante islamistgruppen al-Shabaab, som hadde hatt kontroll over mange områder i landet, utgjør fortsatt en betydelig trussel i landet.

Nå i oktober og november holdes det valg i Somalia igjen; det velges et parlament som igjen skal velge en president. Men valgsystemet har endt opp med å bli noe som er langt fra det opprinnelige målet. Det er et indirekte valg som fra en rekke hold er blitt kritisert for å være utvannet og fungere mer som en auksjon.

Yusuf Hassan Mohammad sier det tross alt går i riktig retning. Valget i 2012 fant kun sted hovedstaden Mogadishu, og tidligere valg ble holdt utenfor Somalia, på grunn av sikkerhetssituasjonen i landet.

– Nå skal det holdes valg i alle regionale hovedsteder, i tillegg til Mogadishu. Folk føler i større grad at de har eierskap til prosessen på den måten, og det er svært viktig. Hver gang man ser en forandring, er det bra. Vi trenger forandring, sier Yusuf, som er i Norge på besøk hos Røde Kors.

Sikkerhetstrussel

Røde Halvmåne i Somalia har å gjøre med en av de vanskeligste humanitære situasjoner i verden, etter over to tiår med krig og lovløshet og uten en fungerende stat. Somalia er et krigsherjet land der millioner av mennesker er fordrevet, både internt i Somalia og internasjonalt, og der mange innbyggere lever på et eksistensminimum. Al-Shabab kontrollerer fortsatt områder sør i Somalia, selv om gruppen ble drevet ut av hovedstaden Mogadishu i 2011. Fortsatt utfører den en rekke angrep flere steder i landet.

Les hele artikkelen her: Dagsavisen.no

[adsenseyu2]

Waxaa wali aad loo hadalhayaa maqaalkii ay 2 maalin kahor Amal Aden kusoo daabacdey Wargeyska Dagbladet. Maqaalkaas oo ay Amal ku sheegtay iney jiraan haween soomaali ah oo aan rabin iney suuqa shaqada wadanka kamid qeybqaataan sababo diin la xiriira owgood.. Halkan ka akhri maqaalkeeda.

Anita Mølmesdal Sivertsen oo ah madaxa xafiiska shaqada NAV ayaa wargeyska Dagbladet u sheegtay inay aad yaryihiin dadka arimo diin la xiriiro u diido shaqooyinka loo soo bandhigo, sidaas darteedna aysan aheyn dhibaato weyn oo u baahan in la xaliyo. Balse waxey xaqiijisey iney jiraan dad shaqooyinka praksiska loo soo bandhigo u diido arimo la xiriir  dhaqan, diin ama siyaasad.

Sidoo kale waxey sheegtay in sharciga NAV uu dhigayo in qofka laga jaro lacagta Dagpengerka, hadii uu diido shaqo loo soo bandhigey sababo noocaas oo kale ah.

Anita ayaa sheegtay in dumarka islaamka ay si fiican uga qeybqaataan suuqa shaqada, balse ay jiraan dumar badan oo muslimiin ah oo aan shaqeynin. Tusaale waxey usoo qaadatey dumarka Soomaalida oo ay sheegtay iney yartahay inta shaqeysa, marka la barbardhigo haweenka ka yimid wadamada dariska la ah Soomaaliya ee aan muslimka aheyn. Ma garan karno saameynta diinta ee suuqa shaqada, balse dumarka dumarka soomaalida intooda badan wadanka ayay  ku cusubyihiin. 

Soomaalida waxaa badanaa lagu sheegaa iney yihiin qowmiyad ay adagtahay in dadka lasoo dhexgaliyo. Laakiin anigu waxaan qabaa in sawirka qaldan ee ka qeybqaadashada suuqa shaqada ee soomaalida laga bixinayo, uu yahay kii 1990-yadii laga bixin jirey qowmiyada Vietnamka. Maanta Veitnamku waxey qeyb muhiim ah ka yihiin suuqa shaqada. Ma hayo sabab sheegeyso in xaalka shaqada uu sidaan sii ahaan doono mustaqbalka.

Xigasho/kilde: Dagbladet

Warbaahinta qaranka Norway ee NRK oo soo xiganeyso buuga laga qorey labada gabdhood ee walaalaha ah, ayaa sheegayo in macalinkoodii quraanka uu qeyb libaax ka qaatey tashkiilinta labadan gabdhood ee ugu danbeyn ku biirey ururka daacish.

Wiil la dhashey labada gabdhood ee walaalaha ah ayaa si cad u sheegay in macalinku uu qeyb weyn ku lahaa tashkiilinta sababtey iney walaalihii xagjiroobaan. Macalinkan oo magaciisa uu yahay Mustafe, ayaa la sheegay inuu ka tirsanaa macalimiinta masaajidkeena weyn ee Towfiiq. Wuxuuna ahaa macalin ay hooyooyin dhowr ah oo soomaali ah oo degan Bærum, ay u qabteen si uu quraankan ugu dhigo dhalinyaro ay kamid ahaayeen labadan gabdhood ee siiriya u baxsadey. 

[adsenseyu2]

Waxaa buuga ku xusan in macalinku uu dhowr mar ka hadlay jihaadka isaga oo sheegay in qofkii jihaadka ka qeybgalo,  uu maalinta qiyaamo ku fariisan doono carshiga alle ee Janada. Sidoo kale waxaa buuga laqu xusay in macalin uu sheegay in Nabi Muxamed NNKH uu muslimiinta ku amrey iney dilaan dhamaan cid walbe oo aan qirsaneyn ilaahey, ilaa ay ka qirayaan shahaadada, ayna ka bixinayaan Zakada. 

Wiilka la dhashey labada gabdhood ayaa waxey xurguf kala dhaxeysay macalinka sida ku xusan buuga. Wuxuu wiilka sheegay in macalinku uu qurxin jirey jihaadka, isaga ardeydiisa ku riixi jirey xaga jihaadka. Waxaa buuga ku qoran in walaalka la dhashey gabdhaha uu macalinka weydiiyay su-aal ah: Ma waxaad qabtaa in gaalada dhan la laayo?. Macalinka ayaa ku jawaabey in hadalkaas uu yahay qowlkii nabigeena NNKH.

Qoraaga buuga ayaa sheegeyso in macalinku uusan si toos ah gabdhaha ugu dhiirigalin jihaadka, balse uu amaani jirey dadka ku dhinto jihaadka, isaga uu sheegay in ilaahey uu jecelyahay jihaadka, shahiidnimaduna ay tahay wax qurux badan. 

Waxaa sidoo kale buuga ku xusan in wiilka la dhashey gabdhaha uu macalinka weydiiyey, su aal aheyd: Ma taageersantahay ururka al qaacida? Macalinka kama jawaabin su-aashaas. Ma taageersantahay al shabaab? : Macalinka ayaa sheegay inuusan heynin wax xun oo uu ururkaas ka sheego.

Qoraaga buuga ayaa sheegayso in labada gabdhood mid kamid ah, ay kasoo xigatey in macalinku uu aqoon u lahaa qaar badan oo kamid ah dhalinayrada Siiriya u baxsadey, uuna awood u leeyahay inuu caawiyo dhalinyarada cusub ee rabta iney safraan. 

NRK ayaa isku dayey inuu xiriir la sameeyo macalinka, balse macalinka ayaa diidey inuu wax commenti ah ka bixiyo arimaha lagu soo eedeeyay. 

Warbaahinta NorSom News ayaa isku daydey iney raadiso macalinka, si aan wax uga weydiino arintan lagu eedeynayo, balse nooma suurtagalin. Waxaan xiriir la sameyney qaar kamid ah dadka aqoonta fiican u leh macalinka, waxeyna noo sheegeen in arintaas macalinka lagu eedeynayo ay tahay mid xaqiiqada ka fog. iyaga oo noo sheegay in macalinka uu yahay nin dhalinyaro ah, oo aan da´ahaan wax badan  aan ka weyneen gabdhaha lagu eedeynayo inuu tashkiiliyey. Qaar kamid ah dadka aan la xiriirney ayaa noo xaqiijiyey in macalinku uu yahay wiil dhalinyaro ah, oo aad u af-gaaban, eyna ka suurtogalin inuu dhalinyaro islaameed ku hago iney dagaal u aadaan wadan kale. Waxey kaloo noo sheegeen inuu dagaal hoose ka dhaxeeyay wiilka gabdhaha la dhashey iyo macalinka.

Dhanka kale waxaan xiriir la sameyney Abdwaan Sadiq Abdulllahi Gabyaaye, oo ah aabaha dhaley labada gabdhood. Wuxuuna noo sheegay in macalinku uusan aheyn sababta kaliya ee arintaas sababtey, balse uu qeybtiisa ku lahaa tashkiilinta iyo xagjirenta labadiiisa gabdhood ee Siiriya aadey. Sidoo kale ururka dhalinyarada ee ISLAMNET, wadaadada Online.ka wax ka wacdiyo ayuu abwaan Gabyaaye sheegay iney qeyb ku lahaayeen sababaha kaliftey in labadiisa gabdhood ay ku biiraan ururka Daacish.

Gabgaaye ayaa noo sheegay inuu jiro wiil kale oo kamid ah dhalinyarada u baxsatey Siiriya, kaas oo ugu danbeyn lagu guuleystya in lasoo celiyo. Wiilkaas Siiriya kasoo noqdey ayaa sheegay in macalinku uu lahaa saameynta ugu weyn ee sababtey inuu xagjirooba, ugu danbeyna Siiriya aado-

Aabaha dhaley labada gabdhood ayaa noo sheegay inuusan wax dhibaato ah uusan u qabin macalinka, balse xaqiiqadu ay tahay inuu qeyb ku lahaa bixitaanka gabdhiisa ay u baxsadeen Siiriya. 

Warbaahinta Norway ayaa si xad dhaaf ah u hadalheyso buuga laga qorey gabdhahan walaalaha ah, waxaana laga yaabaa iney soo baxaan macluumaad kale oo ku saabsan arintan. Taas oo saameyn ku yeelan karto bulshadeena soomaaliyeed ee wadankan.

Waxaan dhawaantan wareysi la yeelan doonaa Abwaan Gabyaaye oo ah  aabaha dhaley labada gabdhood, si aan u ogaano macluumaad dheeri ah oo ku saabsan buugan iyo sheekada labada gabdhood ee siiriya u baxsadey. 

Xigasho/kilde: NRK. 

[adsenseyu2]