mandag, november 25, 2024
Home Blog Page 5

Muhiim: Masaajido weerar loogu hanjabay iyo booliska oo heegan la galiyay

Booliska dalkan Norway ayaa la galiyay heegan buuxo, kadib bar internetka ah lagu soo qoray hanjabaad weerar oo ka dhan mid kamid ah masaajidda muslimiinta ee kuyaal magaaladda Oslo.

Heeganka la galiyay booliska ayaa yimid kadib markii saaka oo Sabti ah ay baraha bulshada ku faafeen fariimo hanjabaad ah oo ka dhan masaajido kuyaal magaaladda Oslo, waxaana fariimaha la socdo sawiro muujinayo hub iyo qoraal raacsan oo lagu magacaabay sadex kamid ah masaajidda muslimiinta Oslo. Isla qoraalka ayaa lagu sheegay hanjabaad weerar toos ah oo lagu beegsanayo mid kamid ah masaajiddada Oslo.

Qofka qoraalka hanjabaadda ah ee sawiradda la socdaan soo galiyay ayaa sidoo kale hanjabaad dil ah u jeediyay muslimiinta, waxa uuna sawirka profilkiisa baraha bulshada saartay Brenton Tarrant oo ah ninkii weerarkii argagaxiso ee lagu dilay 51-da qof ka geystay masaajidka kuyaal dalka New Zealand.

Booliska oo arrintaas ka duulayo ayaa qaatay hubka, waxa ayna saaka waardiye ka hayeen qaar kamid ah masaajidadda Oslo, gaar ahaan masjidka ICC ee Grønland ee soomaalidu ay u taqaan maxbuub.

Guud ahaan booliska dalkan Norway ayaa ku jiro heegan buuxo, waxaana lagu amray inay hubkooda qaataan ilaa amar danbe. Booliiska ayaa sidoo kale sheegay inay xiriir iyo wada-shaqeyn toos ah la sameyn doonaan hey adda sirdoonka Norway.

Arrintan ayaa kusoo aadeyso xili horey loo sheega in maalmaha ciida ah goobaha ay isugu imaadaan dadka muslimiinta ah ay noqon karaan bar tilmaameed weerar argagaxiso.

Arrintan wixii kusoo kordha dib ayaan kasoo galin doonaa.

Xigasho/kilde: Politiet over hele landet bevæpner seg etter trusler mot moskeer

Norway oo tarxiileyso ninkii quraanka Gubay: Halis amni oo ka dhan ah danaha qaranka.

Maalmihii lasoo dhaafay waxaa warbaahinta soomaalida iyo kuwa dalalka kale ee caalamka muslimka ku faafay war been abuur ah oo sheegayo inuu dhintay, meydkiisana Oslo laga helay Salwan Sabah Matti Momika oo ah nin u dhashay Ciraaq, kaas oo ku caanbaxay gubitaanka quraanka kariimka.

Warkaas ayaa markii danbe beenoobay waxaana soo baxday in Quraan-gubahana uu noolyahay, kuna suganyahay Norway. Sida ay sheegtay hey adda qoxootiga Norway, ninkan ayaa Norway soo galay 28-kii bishii Maarso ee sanadkan, wuxuuna magangalyo ka codsaday hey adda qoxootiga Norway.

Tarxiil ayaa loo diyaariyay:

Sida ay xaqiijiyeen laamaha amaanka Norway, ninkan ayaa isla markii uu Norway soo galeyba waxaa lagu xiro xerada tarxiilka Trandum oo ah meel lagu xareeyo dadka Norway laga musaafurinayo. Norway ayaana go aansatay in ninkan ay dalkeeda ka musaafuriso, una celiso dalka Sweden oo uu Norway kasoo galay.

Dowlada Sweden ayaa Salwan Sabah Matti Momika kala noqotay sharcigii qoxootiga, waxaana ay dowlada Sweden qorsheysay inay dalkeeda ka tarxiisho. Ninkan ayaa isbuucii hore kasoo fakaday dalka Sweden, wuxuuna sheegay in uu magangalyo ka raadsanayo Norway, maadaama ay naftiisu halis ku jirto.

Norway ayaa dhankeeda sheegtay in ninkan ay tarxiileyso kuna celineyso Sweden, sida uu qabo xeerka qoxootiga Dublin-ka oo sheegayo in qofku uu mar kasta xuquuq ku leeyahay dalka koowaad ee faraha ka qaada, magangalyana uu weydiisto.

Hey addaha sirdoonka Norway(PST) ayaa sidoo kale warbixin gaar ah oo ay soo saartay ku sheegtay in ninkan uu halis ku yahay amniga iyo danaha aasiga ee qaranka Norway. Waxeyna hey addadu sheegtay in joogitaanka ninkan ee Norway ay sababi karaan weeraro argagaxiso ka dhaca Norway, iyada oo ninkan dartiis loo beegsanayo Norway.

Xigasho/Kilde: Kjent koranbrenner pågrepet i Norge – skal utvises til Sverige

Sweden: Kiiska wiil soomaali ah oo xaaskiisa dilay oo hadalheyn dhaliyay.

Soomaalida dalka Sweden ayaa aad u hadal hayey dhacdo la xiriirta wiil Soomaaliyeed oo xaaskiisa oo uur lahayd ku dilay magaalada Örebro oo 100 mayl galbeed ka xigta caasimadda Stockholm.

Nin Soomaali ah oo la yiraahdo Maxamed-Amiin Cabdirisaaq Ibraahim oo 22 jir ah ayey booliska ku eedeeyeen inuu dilay xaaskiisa oo lahayd uur todoba bilood ah.

Dhacdadan ayaa la soo weriyey inay dhacday sannadkii hore, bishii April, waxaase iminka soo cusboonaysiiyey ka dib markii kiiskiisa ay boolisku maxkamad u gudbiyeen.

Boolisku waxay kiiskan ka soo saareen warbixin 1,000 bog ka kooban oo masawirro ay la socdaan.

Xaaska oo ah 20 jir la yiraahdo Saga Forsgren Elneborg, ayna ninkaas wada socdeen qiyaastii muddo labo sano ah ayaa meydkeeda laga helay gurigeeda, wax lagu tilmaamay «dil sharafeed” sida ay warbaahinta dalkaas sheegayso.

Elizabeth Anderson oo ah dacwad oogaha muddiciga ku ah Maxamed Amiin waxay ku doodday in uu xaaskiisa dilay ka dib markii uu «ceejiyey”, ayadoo ilmihii uurka ay ku siddayna uu geeriyooday.

«Waxaan ula jeedaa in dilka ay ku dhex jirtay arrin sharaf la xiriirta, waayo ninku wuxuu doonayey inu ilaaliyo sharaftiisa iyo tan qoyskiisa, wuxuuna dilay haweeneyda iyo ilmihii ay sidday” ayey tiri dacwad oogaha.

«Si xoog leh ayuu ugu sirqiyey waayirka nalka sariirta dhinaceeda la dhigo” ayey tiri dacwad oogaha oo uu soo xigtay wargayska Afton Bladet.

Waxaa la soo bandhigay farriimo ay is dhaafsadeen oo farriinta ugu dambaysay ay ahayd «ila hadal”. Isla habeenkaas ay farriimaha is dhaafsadeen ayaa meydkeeda la helay.

Farriimaha waxaa sida ay warbaahinta sheegayso ku jiray inuu u soo jeediyey gabadha in ay ilmaha iska soo riddo.

Qoyska ninka eedeysanaha ah ayey dacwad soo ooguhu sheegtay in aan lagu helin caddayn muujinaysa inuu la socodsiiyey in gabar ay uur u leedahay, taasoo doonaysay in todobaad ka dib ay u soo guurto.

Xigasho/kilde: BBC

Booliska Norway oo hubka qaadan doono maalmaha ciida.

Taliska Booliska dalkan Norway oo maanta soo saaray war saxaafadeed qoraal ah ayaa sheegay in booliska Norway ay hubka qaadan doonaan maalmaha barakeysan ee ciida bisha barakeysan ee Ramadaan. Booliska ayaana arrintaas ku sifeeyay qiimeyn xaga amniga ah oo ku saabsan halisaha amni ee dhici kara:

Iyada oo lagu duulayo qiimeyntii ugu danbeeyay ee halisaha amni ee ay sameysay hey adda sirdoonka Norway( PST), waxaa la go aamiyay in boolisku ay hubka qaataan maalmaha u dhaxeeyo 9-ka ilaa 13-ka bisha April, ayaa lagu sheegay qoraalka booliska.

Sirdoonka Norway ayaa qiimeyntooda amni ee ay booliska la wadaageen ku sheegay in bar tilmaameed weerar ay noqon karaan maalmaha ay jiraan xafladaha iyo kulamadda waaweyn ee dadka badan ay isku imaadaan. Goobaha ay dadka muslimiinta ah isugu imaadaan ayaana lagu sheegay inay kamid tahay meelaha bar tilmaameedka noqon kara.

Booliska ayaa dhankooda sheegay in dadku si caadi ah u ciidaan, ayna howsha kor u qaadista xaga amniga u arkaan mid muhiim ah, maadaama goobaha ay dadku isugu imaanayaan lagu arki ciidan boolis ah oo hubeysan.

Hub qaadashada booliska ayaa bilaaban doonto talaado sagaalka(9) bisha April, wuxuuna socon doonaa ilaa Sabti 13-ka bisha April.

Xigasho/kilde: Nasjonal bevæpning av politiet under eid-feiringen

Maxaa ka jira warka ah in ninkii quraanka gubay meydkiisa laga helay Oslo?

48-dii saac ee lasoo dhaafay warbaahinta Soomaalida, kuwa dunida muslimka iyo dalalka Aasiya waxaa aad looga hadalhayay geerida Salwan Momika oo ah nin u dhashay dalka Ciraaq, kaas oo ku caanbaxay gubitaanka kitaabka barakeysan ee quraanka.

Baraha bulshada, gaar ahaan Twitterka iyo Facebooga waxaa si aad ah ugu faafay warga sheegaya in ninkan meydkiisa laga helay magaaladda Oslo, halkaas oo uu yimid isbuucii hore, isaga oo kasoo baxsaday dalka Sweden uu ka ceshatay sharcigii magangalyada, kuna xukuntay tarxiil.

Warkaas wali lama xaqiijin:

Baaritaan aanu ku sameynay warkan, ayaan ku ogaanay in warka ku saabsan geerida ninkan ay tahay mid aan xaqiiqo aheyn(ilaa hada lama xaqiijin). Hey addaha amaanka Norway, gaar ahaan booliska iyo kuwa qaabilsan arrimaha qoxootiga ee PU, ayaan xaqiijin warkaas.

Sidoo kale warbaahinta Norway, marka laga reebo kuwa ay qoraan kooxaha midigta fog, ayaan warkaas waxna ka qorin, taas oo sii adkeyneyso in warkan uu yahay mid aan macluumaad xaqiiqo ah ku dhisneyn(ilaa hada).

Maxaa xaqiiqo ah: Norway ayuu sheegay inuu iska dhiibayo isbuucii hore:

Salwan Momika oo ah nin hore uga tirsanaan jiray miliishiyooyinkii ka dillaacay Ciraaq, aadna wax uga sheegi jiray diinta Islaamka ayaa la soo sheegay in uu isaga cararay dalkii u magangalyada ku joogay.

Ninkaas ayaa magaciisa wuxuu dunida ku baahay markii uu bishii Juun ee sannadkii hore, intii lagu guda jiray ciidul Adxaa, uu kitaabka quraanka dhulka dhigay, uuna ku istaagay, ka hor intii uusan ku guban meel dibadda ka ah masaajidka ugu weyn magaalada Stockholm ee dalka Sweden.

Salwan Momika oo ay is qabteen miliishiyo kale oo ciraaqiyiin ah ayaa u soo cararay Sweden oo uu magangelyo weydiistay 2018, waxayna dawladda Sweden siisay ruqsadda deganaanshaha ee dalkaas 2021.

Ninkaas oo hore u ahaa masiixi ayaa marki dambe doorbiday inuusan wax diin ah qaadan oo uu ahaado mulxid (Diin laawe).

“Waxaan ku sii jeedaa Norway” ayuu yiri Momika oo la hadlayey wargayska Sweden ka soo baxa ee Expressen. “Sweden waxa aqbashaa argagixisada oo kaliya, kuwaasoo la siiyo magangelyo iyo ilaalo, halka dadaka faylasuufiyiinta iyo cabqariyiinta ah la eryo” ayuu sii raaaciyey.

Salwan Momika ayaa waxaa ku socda baaritaan ay ku wadaan maamulayaasha Sweden, waxaana mid ka mid ah sababta uu Sweden uga tegey uu wargayska Expressen ku tilmaamay inay tahay inuu xuddun u ahaa khilaafkii dhex maray Turkiga iyo Sweden ee keenay in Turkigu uu is hortaago in Sweden ay ku biirto NATO.

Maamulayaasha socdaalka ee Sweden ayaa dib ula laabtay rusaddii deganaanshaha ee Sweden bishii Oktoobar, ayagoo sheegay in uu bixiyey xog khaldan markii uu magangalyada codsanayey, haatanna dib loogu celin doono Ciraaq.

Wararka qaar ayaa sheegayey in Ciraaq ay dalbatay in ninkaas dib loogu soo dhoofiyo, waxayna ku eedeeyeen dambiyo ay ka mid yihiin wax is daba marin.

Inkastoo ay Sweden deganaansho siisay ninkaas 2021, misna hadda wuxuu ku joogay dalka deganaansho ku meel gaar ah oo dhacaysa 16 Abriil sida uu qoray wargayska Expressen.

Ma jirto ilaa hadda hadal rasmi ah oo dhinaca Norway oo la xiriira xaqiijinta codsigiisa magangalyo doonka.

Caawa waxaa waqtiga hal saac ayaa horey loo dhigi doonaa(waqtiga xagaaga)

Sida caadadda u ah dalalka woqooya Yurub, Caawa oo maalin axada ay soo galeyso, waxaa saacada marka ay tahay 2-da habeenimo, waxaa isbadali doono waqtiga, waxaana horey loo dhigi doonaa hal saac. Taas oo ka dhigan in marka ay saacadu tahay 2-da habeenimo, ay si outamatic ah isugu badaleyso 3-da habeenimo.

Isbadalkan ayaa ka dhigan in xiliga habeenka ah uu soo gaaban doono, halka maalintuna ay dheeraan doonto. Arrintaas ayaana si toos ah saameyn ugu yeelaneyso xiliga afurka maalmaha ka haray bisha barakeysan ee Ramadaan. Xiliga afurka ayaa wuxuu dib u dhici doonaa mudo hal saac ah.

Saacaddaha digitalka ah ee ku xiran moobilada iyo computerada ayaa intooda badan si toos ah isku badala, maalin saacadaha ku xiran baabuurta(qaarkood), iyo guryaha ayaa u baahan in la badalo.

TV2: D. Faransiiska oo Mahad Abiib sharci siisay, eedna u jeedisay Norway.

Sida uu qoray muuq-baahiyaha TV2, Mahad Abiib Maxamuud oo ah ingineer soomaali ah oo horey ay dowlada Norway ugala noqotay jinsiyada Norway, ayaa sharci magangalyo ka helay dowlada dalka Faransiiska oo uu ku noolaa dhowrkii sano ee lasoo dhaafay.

Qareenka Mahad Abiib oo la hadlay TV2, ayaa sheegay in Mahad uu ugu danbeyn hada yahay qof heysto magangalyo qoxootinimo, uuna qaab sharci ah ku joogo Yurub, leeyahay xuquuq rasmi ah. Wuxuuna sheegay in dowlada faransiisku ay sameysay baaritaan u gaar ah oo ku xaqiijineyso soomaalinimadda Mahad, taas oo ugu danbeyn sabab u noqotay in Mahad uu helo sharciga qoxootinimadda dalkaas.

Go aanka sharciga magangalyo lagu siiyay Mahad, ayaa waxaa sidoo kale lagu xusay in dowlada Norway ay gaf sharciyeed oo xoogan xaq daro ah ay ka gashay Mahad.

Qareenka Mahad ayaa sheegay in naadir uu yahay kiis noocan oo kale ah oo taariikhda soo mara nidaamka qoxootiga, ajaaniibta iyo magangalyada Norway.

17 sano kadib Soomaali ma tihid:

Hey addaha qoxootiga Norway ayaa mahad oo mudo ku dhow 20 sano ku noolaa dalkan ku eedeeyay inuu kasoo jeedo dalka Jabuuti ee dariska la ah Soomaaliya, waxeyna sheegeen in Mahad uu ka been sheegay aqoonsigiisa shaqsiyeed. Inkasta oo uu Mahad keenay cadeymo iyo waraaqo(dokumentiyo) cadeynayo inuu yahay muwaadin soomaali ah, ay u marag fureen madax sarre oo ka tirsanaa dowlada Soomaaliya, hadana hey addaha qoxootiga Norway ayaa ku adkeystay in Mahad uusan soomaali aheyn, balse uu yahay Jabuutiyaan.

Mahad ayaa racfaan ka qaatay go aankaas, wuxuuna kiiskiisu noqday mid saameyn xoogan ku yeeshay dhamaan warbaahinta iyo goleyaasha kala duwan ee siyaasadda Norway. Sidoo kale kiiska Mahad ayaa gilgilay baraha bulshada, wuxuuna helay kumanaan qof oo taageerayaal ah. Balse maxkamaddaha Norway heerarkooda kala duwan ayaan kiiska ku raacay hey addaha qoxootiga, waxeyna diideen inay buriyaan xukunka hey addaha qoxootiga.

Arrinta xiisaha leh ayaa ah in hada ay dowlada Faransiisku ay mahad u aqoonsatay inuu yahay muwaadin Soomaali ah, sharcigana ku siisay inuu yahay qof kasoo jeedo Soomaaliya.

Mahad ayaa sheegay in ugu danbeyn ay hada noloshiisu caadi kusoo noqotay, uuna rajeynayo inuu dhawaan dib ula midoobo qoyskiisa iyo caruurtiisa oo ay hal goob ku wada noolaadaan. Wuxuuna intaas raaciyay in hada uu rajeynayo in hey addaha qoxootiga Norway ay fahmaan gafkii ay ka galeen isaga, iyo inay dib ugu noqdaan kiiskiisa.

Qareenka: Mahad wuxuu mudanyahay magdhow:

Qareenka Mahad Abiib, Arild Humlen ayaa dhankiisa sheegay inuu aaminsanyahay in la joogo xiligii dib loo furi lahaa kiiska Mahad Abiib, ayna hey addaha qoxootiga Norway ka noqon lahaayeen qaladkii sharciyeed ay ka galeen kiiska Mahad, lana xaqiijin lahaa in kiiskiisu uu ahaa mid run ku saleysan( in Mahad uu yahay muwaadin soomaali ah).

Qareenka ayaa sidoo kale raaciyay in sidoo kale Mahad uu mudanyahay inuu helo magdhow sharciyeed oo loogu gudayo gafkii sharciyeed ee kiiskiisa laga gaaray, iyo culeyska nololeed ee arrintaas ay sababeen.

Xigasho/kilde: Mahad Mahamud får beskyttelse i Frankrike: Refser Norge: – Grov urett mot Mahad

Fursad qaali ah: Koorso bilaash ah oo lagu baranayo luuqada Norwiijiga, xisaabta iyo computerka.

Ururka Somalisk Kvinne forening, waxa uu bulshada Soomaaliyeed iyo dhamaan dadka xiiseynayo barashada luuqada norwiijiga ku wargalinayaa inuu bixinayo 300 saacadood oo koorsooyin bilaash ah oo lagu baranayo luuqada Norwiijiga, xisaabta iyo barashada computerka.

Koorsooyinkan ayaa waxaa ka faa íideysan kara dadka ay ku cusubtahay barashada Norwiijiga iyo dadka wax u bilaabanyihiin ee raba inay xoojiyaan awoodooda ku hadalka iyo qoraalka luuqada Norwiijiga.

Koorsadan ayaa waxaa bixin doono hey adda waxbarashada inkluderingsagenten iyo ururka Somalisk Kvinneforening. Waxa ayna koorsoodan oo bixi doonto maalmaha khamiista ah bilaaban doontaa 18-ka bisha April, iyada oo ay jiri doonto kulan warbixin ah oo ay muhiim tahay inay kasoo qeybgalaan dhamaan dadka xiiseynayo ka faa iideysiga fursadan. Kulanka ayaa ka qabsoomi doono xarunta Sterling Sportsklubb oo kutaal iskuulka Vahl Skole ee xaafadda Tøyen.

Fiiri gaar ah, qofkii xiiseynayo inuu ka faa iideysto fursadan qaaliga ah, waxaa shardi ah inuu xubin ka noqdo ururka haweenka Soomaaliyeed ee Norway( Somalisk Kvinneforening), uuna bixiyo lacagta xubinimadda oo gaareyso 100 kr sanadkii oo dhan. Wuxuuna ku diri karaa vipps-ka ururka ee 911687.

Wixii faah-faahin ah ee ku saabsan koorsooyinka iyo qaabka diiwaangalinta, kala xiriir:

Ayaan Yaasiin, La taliyaha ururka haweenka Soomaaliyeed ee Norway( 91150597).

Aabe dilay xaaskiisii iyo labadii ilmood, kadibna isdilay.

Sabtidii waxaa guri kuyaal deegaanka Torpo ee degmadda Ål laga helay meydka afar qof oo isku qoys ah. Dadka dhintay ee meydkooda ay boolisku guriga ka heleen ayaa ka koobnaa labo qof oo waaweyn iyo labo qof oo dhalinyaro ah.

Booliska ayaa sheegay inay fariin ka heleen qof saaxiib la ah qoyska, kaas oo balan la lahaa mid kamid ah xubnaha qoyska. Wuxuuna qofkaas isku dayay inuu xiriir la sameeyo xubnaha kale ee qoyska, laakiin uma suurtogalin, wuxuuna intaas kadib fariin la wadaagay booliska oo guriga ugu tagay meydka afarta qof.

Booliska ayaa hada sheegay inay baaritaan kadib tuhunsanyihiin in aabaha qoyska oo kontomeeyo jir ahaa(50) uu dilay xaaskiisa iyo labadiisii ilmood, kadibna uu isagu isdilay. Wali lama cadeyn sababta ka danbeysa dhacdadan, waxa ayna boolisku wali wadaan baaritaanka kiiskan.

Dhowrkii bilood ee lasoo dhaafay waxaa Norway aad ugu soo badanayo falalka dilka ah. 55 qof ayaana Norway lagu dilay 12-kii bilood ee ugu danbeeyay. Bilo kahor ayay aheyd markii sidan oo kale uu odey da ah dilay labadiisa gabdhood iyo ilmo uu awoowe u yahay, kadibna uu isagu nafta iska qaaday.

Xigasho/kilde: Far siktet for drap på tre personer på Torpo i Ål

Nin toogasho ka geystay Tøyen oo lagu qabtay Sweden.

Xaafadda Tøyen ee magaaladda Oslo waxaa fiidnimadii sabtida ka dhacday toogasho loo geystay nin 42-sano jir ah, kaas oo ay boolisku sheegeen inuu soo gaaray dhaawac xoogan. Booliska Oslo ayaa sheegay in falkaas uu ahaa mid qorsheysan, oo qofka dhaawaca ah lagu bar tilmaameedsanayay.

Sida uu qoray wargeyska VG, booliska Sweden ayaa dalka Sweden kasoo qabtay nin lagu eedeynayo inuu ka danbeeyay falkan toogashada ah. Ninkaas ayaana ku eedeysan fal isku dey dil ah. Booliska Booliska ayaana hey addaha amniga dalalka Nordica u diray macluumaadka ninkan Sweden laga soo qabtay, waxaana dhawaan lagu soo celin doonaa Norway oo maxkamad lagu saarayo.

Ninka eedeysanaha ah oo heysta dhalashada Norway ayaa la sheegay inuu isagu isku soo dhiibay booliska Sweden.

Booliska ayaa sheegay inay tuhunsanyihiin in sababta keentay falka toogashada ah ay xiriir la leedahay khilaaf hore, oo aysan boolisku ka bixin wax faah-faahin ah.

Xigasho/kilde: Mann pågrepet i Sverige for Tøyen-skytingen

Norway oo ugu hooseyso liiska dalalka ugu farxadda badan Nordica.

Finland ayaa sanadkii toddobaad oo xiriir ah noqotay dalka ugu farxadda badan adduunka ee Warbxinta Farxadda Adduunka ee ay soo agaasinto Qaramada Midoobe.

Dalalka Nordic ayaa sidoo kale ceshtay inta badan 10-ka kaalin ee ugu sarreeya, ayada oo Denmark, Iceland iyo Sweden ay ku xigsadeen Finland. Dalkan Norway oo ku jira booska 7.aad ee liiskan ayaa mar kale galay booska ugu danbeeyo ee dalalka ugu farxada badan dalalka ay Norway jeceshahay inay isla meel dhigto ee Nordica.

Afghanistan, oo ay ku habsatay musiibo bani’aadannimo tan iyo markii Taliban ay dib ugu soo noqdeen xukunka 2021, ayaa kusii nagaatay halka ugu hooseysa liiska ee kaalinta 143-aad ee dalalka daraasadda laga sameeyey.

Markii ugu horreysay tan markii la billaabay daabicidda warbixintan 10 sano kahor, Mareykanka iyo Jarmalka ayaan ka mid noqon 20-ka dal ee ugu farxadda badan, ayaga oo kala galay kaalimaha 23-aad iyo 24-aad.

Taa beddelkeeda Costa Rica iyo Kuwait ayaa ka mid noqday 20-ka ugu sarreeya, ayaga oo kala galay kaalimaha 12-aad iyo 13-aad.
Warbixinta ayaa xustay in dalalka ugu waa weyn caalamka aysan hadda qeyb ka ahayn dalalka ugu farxadda badan.

«10-ka waddan ee ugu sarreeya, kaliya Netherlands iyo Australia ayaa waxaa ku nool in ka badan 15 milyan oo qof. Dhammaan 20-ka dal ee ugu sarreeya, Canada iyo UK oo keliya ayaa waxaa ku nool in ka badan 30 milyan.»

Qiimaynta farxaddu ayaa waxaa lagu saleeyey is-qiimaynta shakhsiyaadka ee ku qanacsanaanta nolosha, dhaqaalaha, taageerada bulshada, muddada nolosha caafimaadka qabta ee qofka, xorriyadda, deeqsinimada iyo musuq-maasuqa.

Waxaa xusida mudan in Soomaaliya aysan ka mid ahey dalalka qiimeynta laga sameeyey, sidaas darteedna kuma jirto liiska warbixinta. Sidoo kale Jabuuti ayaan ku jirin.

Kenya iyo Itoobiya oo deris la ah Soomaaliya, ayaa kala galay kaalimaha 114-aad iyo 130-aad, sida ay u kala horreeyaan.

Liiska 10-ka dal ee aduunka ugu farxada abdan.

  1. Finland
  2. Denmark
  3. Iceland
  4. Sweden
  5. Israel
  6. Netherlands
  7. Norway
  8. Luxembourg
  9. Switzerland
  10. Australia

Xigasho/kilde: World Happiness Report 2024

Q.M oo ka walaacsan cunsuriyada lagula kaco dadka Afrika kasoo jeedo ee Norway kunool.

Dhamaadka sanadkii lasoo dhaafay waxaa Norway booqasho ku yimid wafdi ka socdo qaramadda midoobay, kuwaas oo u qiimeyn iyo indho-indheyn ku sameynayay xaaladda nololeed ee bulshada kasoo jeedo Afrika ee kunool dalkan Norway. Gudigan ayaa safaro ku shaqo ku tagay dhowr magaalo oo Norway ah, waxa ayna wareysiyo iyo kulamo la qaateen ururadda bulshooyinka ajaaniibta ah ee Norway.

Warbixin hordhac ah oo ay gudigan kasoo saareen ayay walaac kaga muujiyeen xaaladda nololeed ee bulshada kasoo jeedo Afrika ee kunool Norway, waxa ayna warbixinta ku muujiyeen cunsuriyada iyo faquuqa dowliga ah ee ay la kulmaan bulshada Afrikaanta ah ee kunool Norway.

Gudiga ayaa sheegay inay arkeen in dowlada Norway ay dajisay nidaam iyo hey addo dowladeed ee ka hortaga cunsriyada iyo danbiyada ku dhisan naceybka. balse waxey sheegeen in dadka u dhashay afrika ay dareemaan cunsuriyad, faquuqis, naceyb, cay ilmaha loogu geysto iskuuladda iyo goobaha shaqada iyo guud ahaan takoor ka dhan jinsiyadooda iyo midabkooda.

Warbixinta hordhaca ah ee guruubkan, ayaa waxaa sidoo kale lagu sheegay in bulshada Afrika kasoo jeed ee kunool Norway ay cabasho iyo walaac xoogan ka qabaan hey adda ilaalinta caruurta ee barnevern-ka. Gudiga ayaa sheegay:

Sida ay noo soo tabiyeen dadka ay la kulanay ee ku wareysanay warbixinta, marka hey adda barnevern-ku ay qoys afrikaan ah ilmahooda laga wareejiyo xanaanadiisa si qasab ah, mar walba arrintaas uma dhacdo sida ugu haboon ee macquulka ah. Waxayna qaabka xanaanadda looga wareejiyo qoysaska ay cabsi iyo wel-wel maskaxeed ku abuurtay dadka afrikaanta ah ee Norway kunool.

 Guruubka oo warbixinta guud ee kama dambeysta ah soo saari doono sanadkan dhamaadkiisa, ayaa sidoo kale sheegay in dhalinyarada afrika kasoo jeedo ee kunool Norway ay caqabado kala kulmaan muujinta dhaqankooda iyo jinsiyadooda, taas oo mararka qaarkood keenta inay ka takoormaan bulshada inteeda kale, hadii ay muujistaan dhaqankooda afrikaanimo.

Guruubka ka socday qaramadda midoobay ayaa dowlada Norway ugu baaqay inay arrintan si dhab ah uga howlgasho, waxna uga qabato.

Halkan kasii akhri warbixinta guruubka.

4000 taksiile oo qarka u saaran inay lumiyaan ogolaanshaha taxi-wadista.

Sida uu qoray wargeyska Dagens Næringsliv, ilaa 4000 qof oo heysta ogolaanshaha taxi-wadista, ayaa qarka u saaran inay lumiyaan ama dowladu kala noqoto ogolaanshaha taxi-wadista. Taksiilayaashan ayaan wali bixin lacag ceymis ah oo ay dowladu kusoo rogtay inay meel dhigaan, ama ay damaanad qaad ka keenaan shirkad ceymis( forsikringsselskap). Lacagtaas ayaana aheyd 5000 Euro oo u dhiganta 57.000 kr oo lacagta Norway ah.

Dowlada ayaa sidoo kale kusoo rogtay in dadka heysta wax ka badan hal leysin oo taxi-wadista ah(Løyve), ay calaa leysin walba oo ka dheeraad ah kan koowaad, ay bixiyaan 28.000 kr oo dheeraad. Tusaale ahaan qofka heysta sadex Løyve, ayaa laga rabaa lacag ceymis ah oo gaareyso 113.000 kr ama ceymis shirkadeed oo u dhiganta.

Baaritaan uu sameeyay wargeyska Dagens næringsliv oo soo xiganayo warbinadda ay goboladu u gudbiyeen wasaaradda gaadiidka, ayaa muujinayo in ilaa 4000 qof oo heysta ogolaansha taxi-wadista, aysan wali buuxin shardigan ay dowladu waajibka ka dhigtay. Arrintaas ayaa keeni karto in dowladu ay ogolaanshaha ka celiso 4000 taksiile oo hada heysta ogolaanshaha taxi-wadista.

2000 taksiile oo kamid ah tagaasiileydan aan wali la imaan ceymiska, ayaa ka howlgala magaaladda Oslo.

Dowlada ayaa shardigan soo rogtay sanadkii hore, kadib markii ay aad u bateen cabashooyinka ka imaanayay suuqa shaqada ee tagaasileyda, kadib markii dadka heysta ogolaanshaha taxi-wadista ay gaareen 18.000 mudo 2 sano gudahood ah oo ka dambeysay markii ay dowladii hore fududeysay shuruudaha Taxi-wadista.

Bishan dhamaadkeeda ayaa kama dambeys ah:

Sida uu wargeyska DN qoray, hey addaha goboladda ee bixiya ogolaansha taxi-wadista ay dhowr mar xusuusin u diray tagaasiileyda aan wali soo buuxin shuruudan. Waxeyna dowladu sheegtay in xagaagii hore loo diray xusuusintii koowaad, hadana dhamaadka sanadkii hore loo diray digniin arrintaas la xiriirta.

Gobolo badan ayaa hadana mar sadexaad bishii February ee sanadkan diray digniin la xiriirta kala noqoshada ogolaanshaha taxi wadista, waxeyna sheegeen inay hada bilaabeen ka shaqeynta inay dib u celiyaan ogolaanshaha taxi-ga.

Waaxda gaadiidka gobolka Oslo ayaa sheegtay in dhamaadka bishan la ogaan doono tirada iyo liiska tagaasiileyda lumisay ogolaansha taxi-wadista.

Xigasho/kilde: Over 4000 sjåfører i fare for å miste retten til å kjøre taxi

Oslo oo laga furay wado loogu magac-daray «jidka bisha Ramadaan»

Magaaladda Oslo waxaa habeenkii isniinta ah laga furay wado hormarta aqalka dowlada hoose ee Oslo, jidka Ramadaanka, kaas oo lagu qurxiyay nalal muujinayo calaamaddaha bisha Barakeysan ee soonka.

Kulanka furitaanka waxaa kasoo qeybgalay boqolaal kamid ah dadweynaha magaaladda Oslo, kuwaas oo xiiseynayay inay marqaati ka noqdaan dhacdadan taariikhiga ah.

Waxaan ujeedka arrintan loo sameeyay iyo micnaha ay xambaarsantahay ka wareysanay gudoomiyaha degmadda Oslo, xildhibaanadda soomaalida ah ee ka tirsan golaha deegaanka iyo ururadda islaamka Norway.

Oslo ayaa noqoneyso magaaladii labaad ee Yurub ah ee arrintan oo kale sameyso, waxaana uga horeeyay

(Wargalin): Aaska Marxuum Ahmed Said Muuse.

Waxaa dhamaan qoyska, saaxiibadda iyo bulshada Soomaaliyeed lagu wargalinayaa, in maalinta jimcaha ah ee bishu ay tahay 08.03.2024 la aasi doono walaal Ahmed Said Muse oo jimcihii lasoo dhaafay ku geeriyooday Lørenskog.

Aaska ayaa ka dhici doono goobta lagu magacaabo Lørenskog Kirke, ee cinwaankeedu yahay ( Hammerveien 1, 1474 Lørenskog). Waxa ay janaazadu bilaaban doontaa 12:00 duhurnimo.

Wixii faah-faahin ah kala xiriir: Salim Boss:95108706.

Fadlan waqtiga ilaali, hadii aad duugta kasoo qeybgaleyso.

Wargalin ku socoto waalidka iyo ardeyda soomaaliyeed ee dugsiyada Sarre.

Waxaa dhamaan waalidiinta Soomaaliyeed ee dhalay ubadka iyo dhalinyarada dhigata dugsiyada sarre, kuna nool Oslo iyo nawaaxigeeda lagu wargalinayaa in Ururka Ardeyda Soomaaliyeed ee jaamacadaha Norway( Somalisk Student Forening, SSF) uu maalinta khamiista ah(07.03.2023) uu qaban doono kulankii sanadlaha ahaa ee dhiirigalinta waxbarashada sarre ee jaamacaddaha.

Kulanka oo sanadkiiba hal mar la qabto, ayaa waxaa lagu casuumaa aqoonyahano Soomaaliyeed oo kala duwan, kuwaas oo warbixino ka sameeya kuliyadaha kala duwan ee jaamacaddaha Norway, iyo khibradooda waxbarashada iyo suuqa shaqadda Norway. Sidoo kale waxaa iyagana imaada oo bandhig aqooneedyo ka sameeyo qaar kamid ah jaamacaddaha kala duwan ee Norway.

Ujeedadda kulankan ay ururka ardeyda usoo qaban-qaabiyaan ayaa ah in ardeyda dhigata dugsiyadda sarre ee Norway warbixino ku saleysan waayo-aragnimo ku aadan fursaddaha waxbarashada Norway iyo farqiga u dhaxeeyo noocyadda waxbarashada sarre iyo kuliyadaha jaamacadddaha.

Kulanka ayaa dhici doono khamiista isbuucan oo ku aadan 08.03.2024, ayaa lagu casuumay aqoonyhanadda ku xusan sawirka kore(fiiri), waxa uuna ka dhici doonaa mid kamid ah hoolalka jaamacadda Oslo Met, gaar ahaan hoolka p35.

Macluumaadka kulanka:

Taariikhda uu dhacayo: Khamiis 07.03.2024

Saacadda uu bilaabanayo: 17:00.

Goobta uu ka dhacayo: Jaamacadda Oslo Met:

Adresska: Pilestredet 35, 0166 Oslo

Pilestredet 35, 0166 Oslo

2 wiil oo soomaali ah oo walaalo ah oo isku dilay Lørenskog.

Sida ay xaqiijiyeen booliska deegeenka Lørenskog ee duleedka Oslo, waxaa jimcihii lasoo dhaafay guri kuyaal deegaankaas ka dhacay dil loo geystay wiil dhalinyaro labaatameeyo jir ah, waxaana dilkaas oo loo adeegsaday xabado ay boolisku u qabteen wiil kale oo walaal la ah marxuumka geeriyooday.

Booliska ayaa warbaahinta u sheegay in jimcihii abaare 12.30 ay ku baxeen guri kuyaal xaafadda Lørenskog, halkaas oo looga soo wariyay inuu yaalo qof aad u dhaawacan. Waxeyna sheegeen inay goobta uu falka ka dhacay ugu tageen marxuumka labaatameeyo jirka ahaa oo markaas dhaawac ahaa, miyirkiisuna uu maqnaa. Waxyar kadib ayay boolisku hadana xaqiijiyeen inuu geeriyooday.

Booliska ayaa maalintii sabtida aheyd sheegay inay dilkaas u qabteen wiil walaal la ah marxuumka geeriyooday, kaas oo lagu eedeynayo inuu dilay walaalkiis ka yaraa. Waxaana eedeysanaha la dhigay xabsiga mudo afar isbuuc ah oo uu si kumeel gaar ah u xirnaan doono(rumaan), inta kiiskan si hordhac ah loo baarayo.

Laamaha amaanka ma aysan bixin faah-faahin dheeraad ah oo la xiriirta dhacdadan iyo macluumaadka la xiriira. Waxeyna sheegeen inay wareysiyo hordhac ah ka qaadeen eedeysanaha iyo dadka kale ee xiriirka la leh dhacdada, ayna baaritaanka kiisku uu hada marayo meel hordhac ah.

Sida ay NorSom News xaqiijisay,marxuumka geeriyooday iyo eedeysanaha ay boolisku falkan u qabteen falkn, ayaa ah labo wiil oo walaalo soomaali ah. Waxeyna dhacdaday naxdinta ah saameyn weyn ku yeelatay bulshada Soomaaliyeed ee deegaanka Lørenskog iyo magaaladda Oslo.

Xigasho/kilde:Lørenskog-drapet: Siktet for å ha drept sin egen bror

error: Digniin: Ha isku dayin in copy gareyso wararka aan daabacno. Waan kula soconaa.