Muuqaal baahiyaha NRK ayaa maanta qoray in hey adda agaasinka arrimaha soo galootiga Norway ee UDI-du, ay sanadkii hore xirtay kiisaska dad kor u dhaafayo 1000 qof, kuwaas oo lagu heystay inay ka been-sheegeen aqoonsigooda shaqsiyed, sifo aan sharci aheyna ku heleen jinsiyada ama sharciga Norway. Halkan kasii akhri.
UDI-da ayaa warbixinta NRK sidoo kale ku sheegtay inay xireen ama laaleen(henlagt) kiisas badan oo dad soomaali ah, kuwaas oo lagu heystay inay sheegteen macluumaad aan sax aheyn oo noloshooda ku saabsan, sidaasna ay sharciga magangalyada iyo jinsiyada Norway ku heleen. Inkasta oo UDI aysan sheegin tiro cayiman oo ku saabsan kiisaskan ay xireen, waxaa la rumeysanyahay inay yihiin kiisas aad u badan, maadaama ay soomaalidu ahaayeen dadka ugu badan ee lagu heystay kiisaska la xiriira jinsiyad kala noqoshada.
UDI:- Sababtan ayaan u xirnay kiisaska soomaalida:
Sida ku xusan warbixinta NRK, soomaalida ugu badan ayaa lagu heystay arrimo la xiriira inay ka been-sheegeen deegaanadda ay kasoo jeedaan ee gudaha Soomaaliya. Waxaana dad badan UDI-du ku qabsatay inay ka been-sheegeen inay kasoo jeedaan goboladda Koonfurta Soomaaliya, ayna ka dhasheen qabiiladda laga tirobadanyahay.
Agaasimaha UDI-da, Frode Forfang ayaa NRK u sheegay in UDI-du ay go aansatay inay xiraan kiisaska dadka Soomaaliyeed ee lagu heystay arrimaha la xiriira deegaanadda ay kasoo jeedaan ee gudaha Soomaaliya ama qabiilka ay sheegteen. Arrintaas oo ka dhigan in dad badan oo soomaali ah oo lagu furay kiisas la xiriira jinsiyad ka celin, ay hada kiisaskaas ka xirmi doonaan, sharciyadoodana ay si caadi ah u heysan doonaan, ayna UDI-du joojin doonto baaritaankii ay waday.
Frode Forgang ayaa NRK u sheegay: Hadii kiiska uu ku saabsanaa shaki la xiriira deegaanka uu qofku kasoo jeedo ee gudaha Soomaaliya, waxaan go aansanay inaan kiisaskaas xirno, qiimeyn iyo horutabin aan sameynay kadib.
Mid kamid ah sababaha ay UDI-du u xirtay kiisaska ayuu madaxa hey addani sheegay inay adagtahay ama waqti badan uu galayo helitaanka cadeymaha lagama maarmaanka ah ee kiisaska lagu cadeynayo, hadii uu qofku dacwad ka gudbiyo(klage) go aanka UDI-da, ama kiisku uu maxkamad gaaro. Sidoo kale wuxuu madaxa UDI-du sheegtay in kiisas badan oo soomaalida la xiriira ay qaateen waqti dheer, ayna dad badan mudo dheer jawaabta sugayeen.
Waxaana intaas dheer in sanadihii ugu danbeeyay ay yaraadeen dadka Soomaalida ah Norway magangalyada ka codsado, arrintaas oo qeyb ka ah qiimeynta guud ee UDI-da ee kiiskan lagu xiray.
Qiimeynta iyo horutabinta aan sameynay, waxaa kamid ah in arrintan ay tahay mid xiligan socoto oo dadku ay si qaldan nidaamka qoxootiga uga faaiideysanayaan. Waxaana soo baxday in dadka kasoo jeedo Soomaaliya, aysan arrintaasi hada khuseyn. Hadii tusaale ahaan ay jiri lahaayeen qoxooti badan oo Soomaali ah oo xiligan dalka kusoo qul-qulayo, arrintan muhiim ayay ahaan laheyd, si kiisaskan ay u noqdaan cashar iyo fariin dadka markaas dalka imaanayo loo diro.
Arrintan ayaa soo afjari doonto mid kamid ah caqabaddaha ugu waaweyn ee bulshada Soomaaliyeed ee Norway ka heysatay arrimaha sharciyada Norway.
