Les saken på norske helt nederst, der det står xigasho/kilde:

Hey-ada qaramada midoobey u qaabilsan qoxootiga aduunka ee UNHCR, ayaa warqad qoraal ah oo ay usoo dirtay wasiirada arimaha soo galootiga Norway, ku codsaday in qoxootiga soomaaliyeed ee Norway ku dhaqan aan lagala noqon sharciga magangalyada qoxootinimo.

UNHCR ayaa warqadeeda ku cadeysay in xaalada nabadgalyo ee magaalada Muqdisho iyo waliba guud ahaan koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya, aysan aheyn mid amaan ah. Isla markaana si khasab ah aan loogu celin karin dad qoxootinimo kujoogo wadamo kale. Waxeyna ka codsatay dowladaha xubnaha ka ah hey-adan, in qoxootiga soomaaliyeed ee ku dhaqan dhulalkooda aysan kala noqon magangalyada qoxootinimo.  

Hey-adan qaramada u midoobey u qaabilsan ilaalinta xuquuqda qoxootiga ayaa sheegtay, in dagaalada iyo iska horimaadyada ka dhaca koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya, ay wali saameyn aad u balaaran ku leeyihiin dadka shicibka ah ee kunool deegaamadaas. Sidoo kale waxey sheegtay in caruurta iyo dhalinyarada kunool deegaamadaas, lagu khasbo iney qeyb ka noqdaan iska horimaadyada gudaha ah ee sida maalinlaha ah u dhaca. Waxeyna sheegtay in awooda ilaalinta shacabka ee laga fili karo ciidanka iyo boolisku deegamadaas, ay tahay mid aad yar.

[adsenseyu2]

UNHCR ayaa sheegtay iney taageersantahay dadka raba iney iskood ugu noqdaan Soomaaliya, balse ay si aad ah uga soo horjeedo in qoxooti soomaaliyeed si khasab ah loogu celiyo Soomaaliya xiligan hada la joogo. 

Volker Türk oo ah caawiyaha gudigan difaaca qoxootiga u qaabilsan hey-adan, ayaa warqada uu usoo direy Sylvi Listhaug si cad oo mugdi kujirin ugu qeexay in dib u celinta qoxootiga soomaaliyeed ee xiligan, aysan waafaqsaneyn xeerka qoxootiga aduunka, qodobka 1C.

Qodobka 1C ee xeerka qoxootiga qaramada midoobay, ayaa dhigayo in hadii qoxooti lagu celinayo dhulkii ay ka yimaadeen sababo ku yimid isbadalka amni owgood, ay muhiim tahay in isbadaladaas ay yihiin kuwa waarayo oo dhamaystiran. 

Waxeyna sheegeen in xaalada amaan ee Soomaaliya, gaar ahaan caasimada Muqdisho aysan buuxineyn shuruudahaas kor ku xusan, isla markaana ay tahay mid aan wali fadhiyin oo la isku haleyn karin. 

Ann Magritt Austenå oo ah madaxa hey-ada magangalyo-doonayaasha Norway(NOAS), ayaa Dagbladet u sheegtay in warqada ay soo dirtay qaramada midoobey ay cadeyn u tahay in dowladu ay jabin rabto mid kamid ah xeerarka qoxootiga aduunka.

Waxey sidoo kale sheegtay in warqadan ay fariin cad u tahay in Norway ay si guracan u turjumatay xaalada amaan ee Soomaaliya. Iyo waliba sida qaabka daran ee dowladu ay arintan u dhigtay.

Ann Magritt ayaa sidoo kale ku boorisay xisbiyada KRF iyo Venstre iney ka fiirsadaan taageeradooda dowlada ee  ku aadan qodobkan dib u celinta qoxootiga soomaaliyeed. 

Wasiirada arimaha soo galootiga Norway dowlada Norway, sylvie Listhaug ayaa sheegtay iney warqad ka heshay hey-ada qaramada u qaabilsan qoxootiga, taas looga codsaday iney ka fiirsadaan go-aankooda ku aadan dib u qiimeynta magangalyada qoxootiga. 

Listhaug ayaa sheegtay in dowladu Norway ay go-aankeeda ku saleyneyso qiimeynta ay sameysay Landinfo, oo ah waax madaxbanaan oo katirsan hey-adaha dowlada ee qaabilsan arimaha dibada. Waxeyna sheegtay iney Landinfo ay aheyd kuwii soo qiimeeyay xaalada amaan ee Soomaaliya, UDI-duna ay isticmaaleyso qiimeyntooda. 

Wasiiradan oo hadalkeeda sii wadato ayaa sheegtay in kiisaska dadka arintan ay khuseyso mid walba loo qiimeyn doono si gooni ah, isla markaana dib loogala noqon doono qofka sharciga magangalyada, hadii ay muuqato inuusan magangalyo u baahneyn. Listhaug ayaa sidoo kale sheegtay in dowlada Norway ay dhowri doonto qodobada xeerka qoxootiga aduunka. 

Sylvi ayaa sheegtay iney jawaab ka bixin doonto warqada qaramada midoobey inta aysan faah-faahin dheeraad ah ka bixin.

Siyaasiyiinta soomaaliyeedow fadhi idiinma yaalo ee kaca:

Dowlada Norway waxey bari kamid ahaan jirtay dowladaha loogu xurmad badan yahay, marka la eego ilaalinta xuquuqda qoxootiga. Inkasta oo sumcadaas ay hada hoos usii dhaceyso, hadana wali waxaa Norway lagu tiriyaa wadamada ilaaliya xuquuqda qoxootiga.

Siyaasiyiinta iyo xisbiyadu intooda badan waxey sheegaan iney dhowraan xeerarka iyo shuruucda u dagsan qoxootiga caalamka.  Sidaas darteed warqadan kasoco hey-ada ugu sareysa qaramada midoobey ee qaabilsan qoxootiga waxey noqon kartaa cadeynta ugu weyn ee sheegaysa in xaalada amaan ee Soomaaliya aysan aheyn mid dhameystiran.

Siyaasiyinta soomaaliyeed ee kujiro golayaasha deegaanka ama xisbiyada, waxey warqadan ka dhigan karaan cadeynta ugu weyn ee yaalan karta saameynta ugu balaaran. Hadii UNCHR ay warqad kasoo dirtay New-York idinka siyaasiyiinta ah ee joogo Norway, maxaad sugaysaan? 

Xigasho/kilde: Dagbaldet

[adsenseyu2]