Dagaalkii dhexmaray soomaaliya iyo Ethopia sanadkii 1977 ma uusan goyn oo kaliya xiriirkii diplumaasiyadeed oo ka dhaxeeyay oSomaaliya iyo Ruushka, balse sidoo kale wuxuu kala gooyay xiriirka Farhiya iyo aabaheed. Ruushka oo inta uusan dagaalka bilaaban kahor ku dhinac ahaa Soomaaliya, ayaa markii uu Maxamed Siyaad Bare ku amray inay Soomaaliya isaga baxaan, waxay iyagana xagooda ku amreen dhamaan muwaadiniinta soomaaliyeed ee markaas ruushka ku sugnaa inay isaga baxaan wadanka si deg-deg ah. Farhiya aabaheed ayaana kamid ahaa dadkii soomaaliyeed ee markaas Ruushka ku sugnaa ee wadanka isaga baxay. 40 sano oo raadis iyo baadigoob ugu jirtay kadib ayay ugu danbeyn nasiib u yeelatay inay aabaheed kula kulanto Oslo oo uu hada ku noolyahay.
Gabadhan oo ayada oo codkeeda laga dheehan karo qiirada iyo xamaasada ay u qabtay araga iyo la kulanka aabaheed ayaa wareysi ay siisay BBC Word Servive ku sheegtay: in uu dagaalkii Ethopia iyo Soomaaliya dhexmaray uu dhacay wax yar uun kadib dhalashadeedii. Waxaana ka danbeeyay dagaal kale oo ahli ah oo soomaaliya ka dilaacay 1991. Sababtaas darteed ayay sheegtay inuu xumaa nasiibkeedu maadaama aysan jirin xiriir diblumaasi oo ka dhaxeeyay soomaaliya iyo ruushka mudadaas. Intaan iskuulka dhigan jiray, waxaan xasuustaa inaan dhowr mar warqado u qoray, balse warqadahaas dib ayay iigu soo noqon jireen. Mar kale ayaan isku dayay inaan la xiriiro anoo sii marayo ururka bisha cas, balse nasiib uma yeelan markaana inaan helo xiriirkiisa. Waagii danbe oo ay soo baxeen baraha bulshada ee internwtka ayaan la xiriiray haweenay caawisa dadka ku sugan xaalkeyga oo kale. Waxaa sideyda oo kale jiray dad badan oo ruushka joogay oo raadinayay xiriirka waalidkood oo Afrika joogay. Haweenaydan ayaa ii sheegtay inay Soomaaliya ka adagtahay dhamaan wadamada kale oo dhan.(Codka Farhiya ka dhagayso hoos: idaacada aan warka kasoo xiganay)
Farhiya ayaa sheegtay in sida ay aabaheed kusoo heshay ugu danbayn ay tahay in uu aabaheed uu ka tagay warqad ay ku qorantahay meesha ay waalidkiis degenaayeen. Waxayna sawir ka qaaday addresska ku qornaa warqada, iyada oo galisay barta sawirada lagu wadaago ee instagram. Mid kamid ah dadka soomaaliyeed ee asxaabta badan ku leh facebooga ayaana faafiyay qisada gabadhan iyo sawirka. Waxaana commentiyada ay dadku soo qoroyeen kasoo dhex muuqday mid kamid Farhiya walaalaheed, taas oo ugu denbeyn fududeysay in ay gabadhan iyo aabaheed mudadaas aadka dheer kadib ay xiriir yeeshaan. Waxayna Farhiya sheegtay in mahada ugu weyn ay iska leedahay hooyadeed oo xifdisay warqadihii uu ka tagay aabaheed. Waxayna intaas ku dartayin qoyska aabaheed ay si fiican u soo dhaweeyeen iyada iyo ninkeedaba, Hadana ay ku suguntahay xaalad farxadeed.
Markii aan yaraa hooyadey ayaa ii sheegi jirtay inaan u ekahay aabahay, su aalo badan oo aabahay ku saabsan ayaana waydiin jiray. Sidee uu egyahay? sidee buu u dhaqmaa?. Hooyadeyna waxay iigu jawaabi jirtay inaan muraayada isku fiiriyo, waayo waa sida uu aabahaa u egyahay muuqaal ahaan. Markii aan arkey aabahay, ma rumansan karo sida aan isugu egnahay, mana rumaysan karo inaan isaga garab fadhiyo oo aan gacantiisa haysto.
Xigasho: BBC WORLD SERIVE
